کاوه خیرخواه رحیم آباد - دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران،
مهتاب غفوری - دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران،
زینب ایمن - دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران،
مهدی سیدصالحی - دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران،

مدیریت مواد زاید خطرناک، یکی از مهم ترین بخش های مدیریت محیط زیست است؛ که در سالهای اخیر بیش از پیش مورد توجه متخصصان قرار گرفته است. استفاده از مواد شیمیایی مختلف از جمله مواد شیمیایی خطرناک و دفع غیر بهداشتی و نادرست اینگونه مواد مخاطرات گسترده ای به دنبال خواهد داشت.مطالعه حاضر به روند صحیحی از فرآیند مدیریت بهینه پسماندهای خطرناک صنعتی با استفاده از واژگان کلیدی پسماند خطرناک، مدیریت و مهندسی مواد زائد جامد از سال 2000 تا اکنون در منابع John Wiley & Sons, Inc ، Sciencedirect ، موتورهای جستجوگر علمی و نیز مطالعات کتابخانه ای را مورد بررسی قرار داده است.روش های تصفیه متفاوتی جهت تبدیل پسماندهای خطرناک صنایع به مواد کم خطر و حتی بی خطر مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله پالایش های شیمیایی می توان به استفاده از سیالات فوق بحرانی (SCF)، عریان سازی با بخار آب، تبخیر فیلم نازک، تبخیر، انجماد و کریستالیزاسیون، استخراج توسط حلال، اکسیداسیون پیشرفته و غیره اشاره نمود. جابجایی و استفاده نامناسب مواد زاید صنعتی که اغلب حاوی مواد خطرناک هستند، مشکلات زیادی را برای انسان و محیط زیست او ایجاد می کند. کنترل موثر و اعمال مدیریت صحیح مواد زاید صنعتی برای بهداشت،حفظ محیط زیست و مدیریت منابع طبیعی از اهمیت خاصی برخوردار است.یکی از مهمترین روش های کاهش آلاینده، پیدا کردن روش های مناسب برای کاهش حجم آلاینده می باشد.این روش ها می توانند شامل اصلاح فرایند تولید، جداسازی جریان مواد زاید و استفاده مجدد آنها باشد. اصلاح در فرایند تولید می تواند در مواد اولیه، تجهیزات، دستورالعمل­های عملیاتی، نگهداری مواد و محصولات نهایی صورت بگیرد. روش های اصلاحی متفاوتی برای کاهش آلاینده در واحدهای مختلف صنعتی وجود دارد که باید در هر صنعت به طور مجزا بررسی شوند.

پسماند خطرناک ، مهندسی ، مدیریت ، حلال های شیمیائی