نوید چمنی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته محیط زیست دانشگاه کردستان
شهرام کبودوندپور - استادیار گروه محیط زیست دانشگاه کردستان

به منظور بررسی تاثیر مدیریت سنتی (گلاجار و گلازنی) که در حال حاضردر جنگل های بلوط غرب زاگرس اجرا می شود بر مطلوبیت زیستگاه سنجاب ایرانی (Sciurus anomalus) تعداد 14 قطعه نمونه به مساحت 1200 مترمربع در بخش‌هایی از جنگل که مدیریت‌های سنتی در آنجا اعمال می‌شود و تعداد 19 قطعه و 21 قطعه در نزدیکی روستا‌های سردوش و وشکلان، مجموعاً به مساحت 1200 متر مربع در نقاط دست نخورده که حضور سنجاب ایرانی از طریق مشاهده مستقیم نیز در آن ها ثبت شد را به عنوان نمونه شاهد در خلال سه فصل پاییز، زمستان و بهار سال‌های 92 – 1391 مورد نمونه برداری قرار گرفتند. در نمونه‌های تیمار‌ و شاهد 14 متغیر محیطی که بر مطلوبیت زیستگاه سنجاب ایرانی تأثیر دارند، شامل: ارتفاع درخت، قطر برابر سینه درخت (Dbh)، میزان تاج پوشش، تراکم درختان، تعداد درختان دارای حفره، نوع گونه درختی، ارتفاع از سطح دریا، شیب، فاصله از نزدیک ترین چشمه، فاصله از نزدیک ترین جاده جیب رو، فاصله از نزدیک ترین منطقه مسکونی، تعداد مناطق مسکونی، فاصله از نزدیک ترین آبراهه اصلی و وسعت زیستگاه مورد سنجش قرار گرفتند. جهت مقایسه متغیر‌های محیطی در نمونه‌های تیمار و شاهد از آزمون آماری تجزیه واریانس یک طرفه استفاده شد. همچنین جهت مقایسه میانگین متغیر‌های محیطی در نمونه‌های تیمار و شاهد از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد که مقدار تاج پوشش و فاصله از مناطق مسکونی در نقاط گلاجار با نقاط شاهد دارای تفاوت آمار معنا داری هستند و نقش به سزایی بر حضور و یا عدم حضور سنجاب ایرانی در نقاط مختلف جنگل‌های بلوط زاگرس دارند

سنجاب ایرانی، مدیریت سنتی، انتخاب زیستگاه؛ جنگل‌های زاگرس، مریوان