کنترل و نظارت از دیدگاه قرآن، نهج البلاغه و سیره نبوی (ص)

نظارت پروردگار در عالی ترین شکل، دقیق ترین کیفیت، لطیف ترین شیوه و مشتاقانه ترین و بزرگوارانه ترین صورت ها است. در یک جامعه که می خواهد بر اساس مبانی و ارزش های اسلامی و درجهت تحقق اهداف اسلامی پایه گذاری شود، باید نظام های کنترلی و نظارتی آن نیز با این ارزش ها و اهداف هماهنگی داشته باشد و در این چارچوب اعتقادی و ارزشی طراحی شود. از این رو این مقاله تلاشی است در جهت بیان نظام ارزشی و راهکارهای مورد نظر اسلامی در زمینه تحقق و رسیدن به این امر مهم، بعنان بخشی از نظام نظارتی که اهمیت ویژه ای در نظریه های مدیریت یافته است. در این مقاله نخست به تحلیل قرآنی کنترل و نظارت، بعنوان عاملی مهم برای تضمین صحت اجرای قوانین و پیشگیری از انحراف و خطا می پردازیم و معیارهای کنترل و نظارت را باستناد آیات قرآن کریم و احادث و روایات معتبر و سایر منابع مطالعاتی بررسی می نمائیم. همچنین مبانی و ادله کنترل و نظارت در اسلام در قالب یک نظام جامع و کامل نظارتی تحلیل می شود. در ادامه به بررسی ابعاد مختلف کنترل و نظارت از دیدگاه نهج البلاغه، سیره نبوی (ص)، و کنترل و نظارت سازمانی می بردازیم.

Keywords:

کنترل , نظارت , دیدگاه قرآن , نهج البلاغه , سیره نبوی (ص)