ابوالفضل معصومی زواریان - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی گروه زراعت، ساوه، ایران
مجتبی یوسفی راد - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی گروه زراعت، ساوه، ایران
محسن اصغری - دانشجوی سابق ارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی گروه زراعت، ساوه، ایران

ماریتیغال (.Silybum marianum L) یکی از گیاهان دارویی مهم تیره کاسنی (Astraceae) است که در صنایع داروسازی کاربرد فراوانی دارد. خشکی از تنش های بسیار مهم در کاهش رشد و تولید گیاهان می باشد، به طوری که بسیاری از جنبه های متابولیسم و رشد گیاهان را تحت تأثیر قرار می دهد. آب یکی از عوامل اصلی فعال کننده جوانه زنی است و عدم قابلیت دسترسی بذر به آب، کاهش پتانسیل ا سمزی و ماتریک را به همراه دارد (2 و 6). از آن جائی که ایجاد و حفظ یک پتانسیل آب خالص در محیط خاک کاری تقریباً مشکل است، در این راستا برقراری شرایط تنش خشکی با استفاده از مواد اسمزی مختلف برای ایجاد پتانسیل های اسمزی، یکی از م هم ترین روش های مطالعه تأثیر تنش خشکی بر جوانه زنی تلقی می شود. در بین این مواد، پلی اتیلن گلایکول (PEG) بدلیل ایجاد شرایطی شبیه شرایط محیط طبیعی، کاربرد زیادی دارد. مصرف پیریدوکسین باعث افزایش جذب مواد غذایی از خاک و در نتیجه افزایش عملکرد در گیاه زراعی می شود. تیمار کردن بذرها با پیریدوکسین بسیار آسان بوده، به علاوه باعث افزایش شاخص برداشت و ظرفیت مخزن می گردد. در تحقیقات انجام شده بر روی ذرت بوسیله فرخی و همکاران بالاترین میزان رشد، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در پیرودوکسین 0/02 درصد مشاهده گردید. مصرف پیردوکسین باعث افزایش جذب مواد غذایی از خاک و در نتیجه افزایش عملکرد در گیاه زراعی می شود. طی تحقیقات مختلف انجام شده تیمار دهی بذر با پیردوکسین، فزایش جذب نیتروژن و فسفر در گیاهان گلرنگ، گندم و کلزا را به همراه داشته است. تیماردهی با پیریدوکسین می تواند باعث افزایش میزان سرعت جذب مواد غذایی در بوته ذرت گردد. هدف از انجام این تحقیق، مطالعه اثر آماده سازی بذر به وسیله پیریدوکسین بر شاخص های جوانه زنی گیاه دارویی ماریتیغال تحت شرایط تنش خشکی می باشد.

پرایمینگ، پیریدوکسین، تنش خشکی، جوانه زنی، ماریتیغال