جعفر کریمی - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه پیام نور تهران
مهدی جمالی نژاد - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری
شهربانو قنبری - کارشناس ارشد اقلیم شناسی در برنامه ریزی محیطی

دریاچه ارومیه یکی از مهمترین و ارزشمندترین زیست بوم های آبی ایارن است. این دریاچه در حال حاضر 27 گونه پستاندار، 212 گونه پرنده، 41 گونه خزنده، 7 گونه دوزیست و 26 گونه ماهی حیات وحش کویر این دریاچه را تشکیل داده است. دریاچه ارومیه دارای 102 جزیره است که همه آنها از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوخته طبیعی جهان به ثبت رسیده است. این پژوهش نیز بر اساس روی تحلیلی- توصیفی و بهره گیری از منابع موجود در این زمینه به بررسی ارزش زیست محیطی دریاچه ارومیه پرداخته است. نتایج بیانگر آن بودند که نزدیک به 550 گونه گیاهی یک ساله و چندساله در ناحیه اکولوژیک دریاچه شناسایی شده اند. از جمله مهمترین بی مهرگان موجود در دریاچه می توان به آرتمیا اشاره کرد که گونه ای میگوی آب شور و از گوههای بومی دریاچه ارومیه است. این گون مهمترین منبع غذایی بسیاری از پرندگان آبزی مانند فلامینگوها به شامر می رود. با این حال در یک دهه گذشته، کاهش چشمگیر ریزشهای جوی و بروز خشکسالیهای پیاپی و افزایش طرحهای توسعه و بهره برداری از آب جهت مصارف کشاورزی و سایر کاربریها، منجر به کاهش جریانات ورودی به دریاچه شده است. همچنین احداث بزرگراه شهید کلانتری نیز شرایط هیدرودینامیک دریاچه را تحت تأثیر قرار داده است. اگر این روند به هر ع نوان مدیریت زیست – محیطی مناسبی را در سطح کلان ملی و منطقه ای متوجه و عامل به خود نسازد بی شک در بلند مدت بایستی در انتظار بحران های زیستی کلان در منطقه و جریانات جمعیتی غیر متعارف در شمالغرب کشور و برهم خوردن توازن های نه چندان مناسب وضع موجود در توزیع جمعیتی این منطقه و کشور در ابعادی وسیع تر و پرهزینه تر بود.

محیط زیست، گونه، حفاظت، روند، دریاچه ارومیه