خاکهای لسی : نقش اقلیم در تکامل، خصوصیات فیزیکوشیمیایی و کیفیت خاک

لس ماده ای است که بر اثر باد جابجا و نهشته شده باشد و ذره های آن اغلب در اندازة سیلت هستند . بطور کلی 70-90 درصد مواد تشکیل دهندة رسوبات لسی را مواد سیلتی تشکیل می دهد ولی در اثر هوازدگی و تجزیه و تخریب شیمیایی می تواند درصد مواد رسی آن به بیش از 30 درصد نیز برسد . سطح وسیعی از لسها عمدتاٌ به فرم تپه ماهورهایی در استان گلستان واقع است که اطلاع از خاکهای تشکیل شده بر آنها که عمدتاٌ از خاکهای بسیار حاصلخیز می باشند می تواند در برنامه ریزی و مدیریت آنها مفید باشد . امینی جهرمی (1383) به منظور بررسی اثرات توأم اقلیم و ژئومورفولوژی دو مقطع با مواد مادری لسی در مناطق هوتن با رژیم های رطوبتی و حرارتی اریدیک و ترمیک و گرگان با رژیم های رطوبتی و حرارتی زریک و ترمیک نتیجه گرفت که در منطقه گرگان تجمع مواد آلی در سطح خاک، شستشوی آهک از سطح و تشکیل افق کلسیک از فرآیندهای بارز خاکسازی است . خرمالی و همکاران (2005) نیز نتیجه گرفتند که کربن آلی، رس، سیلت ریز و درصد اشباع رطوبتی، ازت کل و فسفر خاک با مساعد تر شدن شرایط خاکسازی در منطقه نرماب گلستان با رژیم یودیک زیاد می شود . pH ، هدایت الکتریکی، در صد شن، آهک و پتاسیم خاکها نیز به طور معنی داری با افزایش ضریب P/ET در منطقه نرماب کاهش می یابند . کانی شناسی رس خاکها نشان داد که مقدار و نوع رسها در این سه منطقه تفاوتهای فاحش و معنی داری دارند . ایلیت و کلریت و مقداری کائولینیت کانیهای غالب موادمادری را در این مناطق تشکیل میدهد . بررسی تغییرات پارامترهایکیفیت خاکهایلسی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است . کربن خاک از مهمترین اجزاء اکوسیستم است که هرگونه تغییر در آن میتواند در فرآیندهای دیگر خاکساز تأثیر شگرفی بگذارد . اقلیم از عواملی مهم کنترل کننده مقدار کربن خاک است این تحقیق با اهداف مطالعه تکامل خاکهای تشکیل شده با مواد مادری لسی در اقلیم های مختلف و نیز تغییرات خصوصیات فیزیکوشیمیایی و نیز ذخیره کربن صورت گرفت .