ناصر منتظری - دانشیار شیمی آلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد
علی مشایخی - استاد شیمی تجزیه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
اکرم صفار مقدم - کارشناس ارشد فیتوشیمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

مقدمه: شاه تره گیاهی است یک ساله، علفی به ارتفاع 20 تا 80 سانتی متر که در مزارع، باغ ها و زمین های کشاورزی به حالت خود رو به عنوان علف هرز می روید به عنوان ملین، مسهل، مدر، معرق، اشتها آور، ضد نفع مسکن و تصفیه کننده خون شناخته شده است. عصاره آن در بهبود بیماری های قلبی - عروقی و دستگاه کبدی - صفراوی موثر است. زمینه و هدف: امروزه منابع گیاهی به عنوان جانشین مواد شمیایی در داروها و مواد غذایی مورد توجه روز افزون قرار گرفته و یافتن اثر آنتی اکسیدانی گیاهان به دلیل استفاده در صنعت غذا و تامین سلامتی از اولویت بیشتری برخوردار است این مطالعه به منظور تعیین اثر آنتی اکسیدانی گیاه شاه تره انجام شد. طرح مساله: در این مطالعه تاثیر آنتی اکسیدان گیاه شاه تره و سنجش فنل و فلاونوئید مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: به منظور بررسی ویژگی آنتی اکسیدانی، بخش دارویی گیاه شاه تره که شامل اندام هوایی بود از روستای جابوز از توابع شهرستان کاشمر، در استان خراسان رضوی در فروردین ماه 1392 جمع آوری و در سایه خشک گردید. ابزار جمع آوری داده ها: گیاه پودر شاه تره توسط دستگاه سوکسله و به ترتیب با استفاده از حلال های متانولی، آبی و کلروفرمی عصاره گیری شد. اسانس گیری گیاه شاه تره با روش تقطیر با آب و به وسیله دستگاه کلونجر انجام شد. تکنیک به کارفته: به منظور بررسی ویژگی آنتی اکسدانی عصاره متانولی آبی و کلروفرمی گیاه شاه تره با استفاده از روش 202 دی فنیل - 1 پیکریل هیدرازیل تعیین گردید. جهت شناسایی مواد تشکیل دهنده اسانس گیاه، اسانس حاصله به دستگاه GC-MS تزریق شد. نتایج: بررسی ها نشان دادند که فعالیت آنتی اکسیدانی این گیاه مطلوب بوده و افزایش غلظت عصاره های الکی، آبی و کلروفرمی، گیاه شاه تره سبب بیشتر شدن فعالیت آنتی اکسیدانی شده است که در مورد نوع حلال و زمان برداشت گیاه در نوبت صبح و ظهر تفاوت قابل م لاحظه ای را نشان دادند.

فعالیت آنتی اکسیدانی، شاه تره، فنل، فلاونوئید، روش 202 دی فنیل - 1 پیکریل هیدرازیل