محسن مومن زاده - دانشجو کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد
یداله یوسفی فرد - کارشناسی ارشد
محمدعلی شاهرخ نیا - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد

کمبود آب یکی از مهمترین مشکلاتی است که در مناطق خشک و نیمه خشک به وفور تجربه می شود و به عنوان فاکتور محدود کننده رشدو توسعه ای پوشش گیاهی در این مناطق را با محدودیت روبرو می سازد. با توجه به اینکه ایران کشوری کم آب و خشک است استفاده از راهکارهایی در جهت کاهش مصرف آب و استفاده بهینه از مقدار آب موجود، راه حل بسیاری از مشکلات خواهد بود یکی از بهترین روش ها، بهره بردای بهینه از منابع آب و خاک است که با افزایش روز افزون جمعیت دنیاو محدود بودن منابع آب وغذا سبب شده است که بسیاری از صاحب نظران، دنبا راه کارای برای استفاده بهینه از همین آب محدود گردند. یکی از این راهکارهای موجود ارزیابی تاثیر پوشش در کانال های آبیاری برای کاهش نشت است. نتایج تحقیق انجام شده در دشت کازرون واقع در استان فارس که به روش جریان ورودی - خروجی انجام گرفت نشان داد که در صورت بتنی کردن جداره کانال های آبیاری عرب، شاه منظر و خواجه باقری از حالت خاکی به پوشش شده کاهش 78/57، 83/78، 89/4 درصد در نشت آب شده است و بررسی های آماری نشان داد که تفاوت میزان نشست آب بروش دبی ورودی - خروجی در کانال خاکی و بتنی عرب در سطح 5% معنی دار و در کانال خاکی و بتنی شاه منظر در سطح تقریبا 1% معنهی دار و در کانال خواجه باقری در این سطح معنی دار نیستند. همچنین نتایج مقایسه این روش با فرمول های تجربی نشان داد که بیشترین مقدار نشست را فرمول داویس و ویلسون در کانال خواجه باقری و کمترین مقدار نشست را فرمول پنجاب هند در کانال عرب نشان می دهد.

نشت، کانال، ارزیابی، جریان ورودی - خروجی، دشت کازرون، مولیته