مصطفی فاضلی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه خوارزمی تهران
داریوش فاضلی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

امروزه یکی از مهمترین دیدگاه های توسعه و ترویج روستایی، حرکت به سوی کشاورزی پایدار با استفاده از دانش بومی است. از آنجاییکه مدت هاست دانش بومی کهن در منابع علمی و کتب دانشگاهی کمرنگ شده بی شک به تاکید موکد نیازمند است تا بتواند جایگاه گذشته ی خود را بیابد در سال های اخیر به دلیل افزایش آثار و پیامدهای منفی فناوری های وارداتی غربی و دانش رسمی، محققان و صاحب نظران برآنند تا با تاکید بیشتر بر دانش بومی از افزایش این معضلات پیشگیری کنند. دانش بومی بعنوان دانش محلی مشارکتی و برخاسته از محیط، توسعه درون زا را به همراه داشته و به دلیل سازگاری با شرایط محیطی اجتماعی و فرهنگی روستاهای ایران می تواند زمینه های توسعه کشاورزی پایدار را فراهم آورده و به گونه ای با دانش رسمی و فناوری های نوین تلفیق یابد پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش دانش بومی در ایجاد کشاورزی پایدار و رشد اقتصادی روستایی در نظر دارد جایگاه کنونی دانش بومی را بررسی کرده و در راستای بهبود آن راهکارهایی ارائه کند محدوده مورد مطالعه را ناحیه دره شهر تشکیل می دهد داده های تحقیق از طریق اطلاعات کتابخانه ای، اسنادی، روش های میدانی نظیر مشاهده و مصاحبه جمع آوری شده مصاحبه با 100 هسته مختلف از کشاورزان روستاهای مختلف با روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام شده است بررسی های بعمل آمده در شهرستان دره شهر بعنوان قطب کشاورزی استان حاکی از آن است که جایگاه دانش بومی در میان کشاورزان محدوده مورد مطالعه بسیار ناچیز بوده و تلاش برای حفظ، آموزش و اشاعه آن از جانب سازمان ها و مراکز مربوطه بسیار ناچیز می باشد از اینرو میزان بهره وری و تولید اقتصادی کشاورزی تا حد بسیار کمی به اطلعات و دانش بومی مرتبط است.

دانش بومی، دانش رسمی، توسعه پایدار روستایی - کشاورزی پایدار - دره شهر