سمیه نیک دهقان - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
محمدرضا تقوی - استاد و عضو هیئت علمی پردیس کشاورزی دانشگاه تهران
سید مهدی میری - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

گیاه دارویی مرزنجوش با نام علمی Origanum vulgare L. تنها گونه از خانواده Lamiaceae در ایران است و مصارف بسیاری از جمله پزشکی، افزایش عمر انبارمانی محصولات به عنوان طعم دهنده در صنایع غذایی و در عطرسازی کاربرد دارد. اسانس مرزنجوش حاوی قدار زیادی کارواکرول است و دارای خواص ضد باکتریایی، آنتی اکسیدانی، حشره کش و ضد فعالیت های سرطانی به خصوص برای پیشگیری از سرطان معده و روده محرک ماکروفاژ گلبول های سفید خون و درمان نارسایی های قلببی می باشد در این مطالعه بذر 6 اکوتیپ O.vulgare ssp. viride از مناطق شمال کشور تهیه شد و در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج جهت بررسی ترکیبات موجود در اسانس در شرایط زراعی کشت گردید. در بررسی ترکیبات موجود در اسانس زیرگونه ها، 29 ترکیب که بیش از 97/5 درصد از اجزای اسانس کل را تشکیل می دادند با استفاده از GC-MS شناسایی و مشخص گردید ترکیبات عمده موجود در زیر گرونه viride مرزنجوش شامل: Carvacrol ، γ –Terpinene ، p-Cymen و α–Himachalene بود. بیشترین میزان کارواکرول در اکوتیپ قزوین 38% و کمترین میزان در اکوتیپ گالیکش 26/2% شناسایی شد. نوع ترکیبات شناسایی شده در تمامی اکوتیپ ها یکسان بود هر چند در میزان ترکیبات میان اکوتیپ های مورد بررسی تفاوت هایی ملاحظه شد.

مرزنجوش، Origanum vulgaren ssp. Viride، اسانس، کارواکرول، GC-MS