محبوبه رحیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی دانشگاه شهرکرد
عبدالرحمان محمدخانی - استادیاری گروه علوم باغبانی دانشگاه شهرکرد

تنش خشکی مهم ترین عامل ناتوانی بذور برای جوانه زنی می باشد لذا پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش خشکی بر جوانه زنی بذور زوفا، در قالب طرح پایه کاملا تصادفی انجام پذیرفت. در این آزمایش سطوح مختلف محلول پلی اتیلن گلیکول 6000 با پتانسیل های اسمزی (صفر (آب مقطر)، 0/3-، 0/6-، 0/9-، 1/2- و 1/5- مگاپاسکال) در چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. هر تکرار شامل یک پتری دیش حاوی کاغذ صافی واتمن بدون خاکستر و 30 عدد بذر ضدعفونی شده توسط محلول قارچ کش بنومیل بود. در ضمن جهت اعمال تیمارها به مقدار 10 میلی لیتر از محلول ها به کار برده شد. پتری دیش ها توسط پارافیلم شفاف درزگیری و سپس به مدت 14 روز اتاقک رشد تحت دمای 21+-2 درجه سانتیگراد و دوره فتوپریودی هشت ساعت تاریکی 12 ساعت روشنایی با لامپ های فلورسنت نگهداری شدند. شاخص پنبه بذر، میانگین سرعت جوانه زنی، درصد جوانه زنی، ارتفاع گیاهچه، طول ریشه چه و ساقه چه برای هر تیمار اندازه گیری شد. نتایج آزمایش نشان داد که شاخص های مورد آزمون در سطوح مختلف خشکی دارای اختلاف معنی داری بودند و با افزایش تنش خشکی روند کاهشی را در پیش گرفتند با افزایش تنش خشکی تا 0/6- مکاپاسکال طول ریشه چه نسبت به شاهد افزایش یافت. بنابراین با اعمال تنش خشکی بین 0/3- تا 0/6- مگاپاسکال در مرحله جوانه زنی زوفا می توان موجبات بهبود خصوصیات جوانه زنی بذر را فراهم نمود. به عبارت دیگر زوفا با ایجاد سازوکارهای سازشی نظیر تولید یک سیستم ریشه ای نسبتا طویل در حدی که بتواند به طرز موثری از منابع استفاده نماید، متحمل به تنش خشکی می باشد.

پلی اتیلن گلیکول، تنش خشکی، جوانه زنی بذر، ریشه چه، زوفا