مجید عزیزی - دانشیار گروه باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد دانشگاه فردوسی مشهد
زینب صفایی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد دانشگاه فردوسی مشهد

امروزه شناخت منابع تامین نیازهای غذایی گیاهان زراعی در سیستم کشاورزی پایدار که سازگار با محیط زیست باشند، خصوصا در سیستم های کشت گیاهان دارویی از اهمیت ویژه ای برخوردار است در این راستا آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی با دو تیمار کودی و سه تکرار در سال زراعی 1392-1391 در دانشگاه فردوسی مشهد بر روی گیاه دارویی سیاهدانه انجام شد. تیمارها شامل نانو کود فارمکس (در دو سطح صفر و 1 میلی لیتر در لیتر) و اسید هیومیک (در 4 سطح صفر، 1، 3، 6 میلی لیتر در لیتر اسید) که به صورت جداگانه و ترکیبی سه مرتبه در مرحله رشد گیاه محلولپاشی شد. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از: عملکرد دانه، درصد و عملکرد روغن و اسانس، نتایج نشان داد که نانوکود فارمکس و غلظت های 3، 6 میلی لیتر در لیتر اسید هیومیک تاثیر معنی داری بر کلیه صفات مورد مطالعه داشنتد. غلظت 1 میلی لیتر در لیتر اسید هیومیک، درصد و عملکرد روغن و اسانس را کاهش داد. در بین تیمارهایم ورد مطالعه، نانوکود فارمکس بیشترین عملکرد روغن (207/6 کیلوگرم در هکتار) و وعملکرد اسانس (40/11 کیلوگرم در هکتار) را حاصل شد. تیمارهای ترکیبی در سطوح مختلف تاثیر معنی داری بر روی کلیه صفات موردمطالعه داشتند. کمترین عملکرد در تیمار شاهد و 1میلی لیتر در لیتر اسید هیومیک حاصلشد. در مجموع می توان نتیجه گرفت که استفاده از نانو کود فارمکس و اسید هیومیک به دلیل اثرات فیزیولوژیکی علاوه بر افزایش عملکرد سیاهدانه، میت وانند در کاهش آلودگی زیست نقش مثبتی ایفا کنند و در جهت پایداری و افزایش تولید محصولات زراعی مورد استفاده قرار گیرند.

اسید هیومیک، سیاهدانه، عملکرد اسانس، عملکرد روغن، نانو کود فارمکس