محسن احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه بیرجند
عباس خاشعی سیوکی - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه بیرجند

زعفران از مهمترین گیاهان زراعی مورد کشت در خراسان و گران ترین ادویه جهان محسوب می شود. استفاده از کودها و آبیاری مناسب در عملکرد و رشد اندام های این گیاه ضروری می باشد. زئولیت ها یکی از کانی های طبیعی موجود در کشور ما می باشند که می توان از آنها به عنوان مکمل خاک در کشت زعفران استفاده کرد این کانی ها همچنین با کاهش اثر تنش آبی بر افزایرش رشد نمو در گیاهان نیز موثر می باشند. با توجه به اینکه برگ ها در گیاهان زراعی از اهمیت زیادی در فرایند رشد برخودار هستند شناسایی عوامل موثر بر رشد آنها اهمیت زیادی دارد. این تحقیق به منظور مطالعه اثر زئولیت بر طول و وزن خشک برگ زعفران در قالب طرح کاملا تصادفی در سال 1391 در باغ دانشکده کشاورزی بیرجند انجام شد. بدین منظور سه نوع زئولیت (کلسیک، خاک ترکیبی و پتاسیک) در دو مقدار (2 و 6 درصد وزنی) با 9 تکرار در نظر گرفته شد. تعداد سه پیاز زعفران در هر گلدان کشت شد. 9 گلدان زئولیت به عنوان تیمار شاهد نیز در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که نوع زئولیت برطول و وزن خشک برگ زعفران تاثیر معنی داری ندارد مثدار زئولیت در سطح احتمال 0/1 درصد برطول برگر تاثیر معنی دار نشان داد ولی بر وزن خشک برگ اثر معنی داری نداشت اثر متقابل نوع و مقدار زئولیت بر هیچکدام از دو شاخص مورد بررسی تاثیری نداشت. استفاده از زئولیت در مقابل عدم استفاده از آن برطول برگ افزایش معنی داری نشان داد ولی نوع زئولیت در این فازایش تاثیر معنی داری نداشت. بیشترین طول برگ در تیمارهای خاک ترکیبی و زئولیت پتاسیک با 6 درصد وزنی و کمترین طول برگ در تیمار شاهد مشاهده شد استفاده یا عدم استفاده از زئولیت بر وزن خشک برگ تاثیر معنی داری نشان نداد.

خاکم ترکیبی، زئولیت پتاسیک، زئولیت کلسیک، زعفران، شاخص های برگی