الهام زارع - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی
مجید مهدیه - استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه اراک
محمدرضا امیرجانی - استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه اراک
محمدحسین آبنوسی - استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه اراک

پریوش (Catharanthus roseus) گیاهی دارویی از خانواده Apocynaceae می باشد که دارای برگ هایی با حاشیه صاف و گل های خوشه ای و صمغی شیر مانند می باشند. C.roseus منبعی غنی از آلکالوئیدها بوده و به پریوش ماداگاسکار معروف است این گیاه که دارای فواید شگفت انگیزی در صنعت داروسازی است. آلکالوئیدهای وین کریستین و وین بلاستین از شیره آن درمان موثری برای لوسمی و لفوما هستند. این تحقیق به منظور بررسی تغییرات آنزیم های آنتی اکسیدانی کالوس پریوش در تیمار با غلظت های مختلف فلز نیکل (0، 0/1، 1 و 2 میلی مولار) صورت گرفت. به این منظور جدا کشت های حاصل از برگ گیاه پریوش پس از استلرلیزه شدن با هیپوکلریت 5% و اتانول 70% بر روی محیط کشت MS قرار گرفته و کالوس های 45 روزه رشد یافته بر روی محیط کشت فاقد تیمار، به محیط های حاوی تیمار غلظت های مختلف نیکل (0، 0/1، 1 و 2 میلی مولار) منتقل و پس از گذشت سه دوره زمانی 5، 10، 15 روزه میزان آنزیم های آنتی اکسیدانی در آنها اندازه گیری و یا کالوس های شاهد فاقد تیمار در زمان های ذکر شده مقایسه شد . پس از تجزیه و تحلیل نتایج آزمایشات مشخص شد که با افزایش غلظت نیکل فعالیت آنزیم سوپراکسید دسموتاز (SOD) کاهش و فعالیت آنزیم های کاتالاز (CAT) گایاکول پراکسیداز (GPOX) و میزان مالون دی آلدهید (MDA) افزایش قابل توجه و معنی داری در سطح 0/05>P) نسبت به کالوس های شاهد را دارا می باشد.

پریوش، فلزات سنگین، کالوس، نیکل، آنزیم های آنتی اکسیدانی