زهرا حیدری سرشک - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی نور، دانشگاه تربیت مدرس
علیرضا ریاحی بختیاری - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی نور، دانشگاه تربیت مدرس
محسن رضایی عطاقلی پور - دانشجوی دکتری بیولوژی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر

خلیج فارس تامین کننده نیمی از نفت مورد نیاز جهان است. علاوه بر این خلیج فارس قربانی شدیدترین آلودگی نفتی تاریخ نیز شده است. نفت و دیگر سوخت های فسیلی، منبع اصلی ورود هیدروکربن های چند حلقه ای آروماتک (PAHs) به طبیعت هستند، به طوری که 2/0 تا 6 درصد وزن نفت خام را این آلاینده ها تشکیل می دهند PAHs یک آلاینده ی همه جا گستر در محیط های دریایی هستند. این دسته از مواد به دلیل خواص سرطان زایی و جهش زایی بسیار مورد مطالعه قرار گرفته اند. با توجه به اهمیت ترکیب بنزو (a) پایرن در بین PAHs از نظر سمیت و جهش زایی در تحقیق حاضر غلظت این ترکیب را چهار بافت پوست، کبد و کلیه مار دریایی کوتاه آب های سواحل استان هرمزگان با کمک دستگاه کروماتوگرافی گازی و دتکتور TCD اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده در بافت های یادشده به ترتیب عبارت بود از محدوده های ppm 5/0، 7-61/2، ppm 64/2-54/1، ppm 26/13-74/8 و ppm 96/26-54/19 که با توجه به پایین تر بودن غلظت این ترکیب، از حد مجاز، حضور P[a]B خطری مار دریایی کوتا را تهدید نمی کند. وجود همبستگی بین غلظت P[a]B بین بافت پوست و کلیه به بررسی غلظت بنزو (a) پایرن در کلیه با استفاده از بافت پوست کرده، و در نتیجه باعث توسعه استفاده روشهای غیرکشنده (Nonlethal) برای مار دریایی کوتاه که گونه ای در معرض خطر است می کند.

بنزو (a) پایرن، ترکیبات PAHs، مار دریایی