امیر سلیمی - دانشجوی دکتری اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود
منصور ضیائی - استادیار دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود
سجاد انصاری - دانشجوی دکتری اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی سهند تبریز

اکتشاف نهشته هایی که تعیین محل و موقعیت آنها مشکل باشد از وظایف اصلی ژئوشیمی اکتشافی است. کشف ذخایر پنهان و بدون رخنمونی که در اعماق زمین جای گرفته اند و تمایز آنها از ذخایر پراکنده و غیراقتصادی، با استفاده از روش های ژئوشیمیایی امکان پذیر می باشد. بی شک با گذشت زمان تعداد نهشته های سطحی کشف نشده کاهش یافته و نهشته های پنهان موجود در اعماق زمین اقتصادی خواهند گردید. به همین دلیل لزوم استفاده از روش هایی که قادر به شناسایی و کشف ذخایر پنهان باشند بیش از پیش مشهود می گردد. روش زونالیته ژئوشیمیایی با قابلیت بالایی که در اکتشاف ذخایر پنهان و عمیق از خود نشان داده است برای شناسایی ذخایر مس پورفیری و تفکیک آنها از ذخایر پراکنده و کاذب در منطقه جبال بارز استفاده گردید. تغییرات در راستای قائم مقادیر اندیس های زونالیته ژئوشیمیایی، امکان تفکیک و شناسایی ترازهای مختلف کانی زایی و هاله های مرتبط با آن را فراهم می نماید. بدین منظور اندیس های زونالیته ژئوشیمیایی بر اساس نمونه های بدست آمده از گمانه های اکتشافی حفاری شده در منطقه محاسبه شده و گمانه های اکتشافی با اهمیت و اقتصادی از انواع کاذب و پراکنده به خوبی متمایز گردیدند. مقایسه نتایج بدست آمده با نتایج قبلی مربوط به مطالعات اکتشافی ناحیه ای، حاکی از همبستگی بالای نتایج می باشد.

ضرایب زونالیته ژئوشیمیایی، ذخایر پنهان، ذخایر پراکنده، نقشه پتانسیل مطلوب، مس پورفیری، جبال بارز