محمد رحمانی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی
سید اکبر حسینی - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات هواشناسی کاربردی استان همدان

در انجام این تحقیق به منظور بررسی خشکسالی های هواشناسی استان همدان ابتدا 8 ایستگاه نمونه از استان انتخاب گردید، بطوریکه شهرستانهای استان را پوشش دهد و آمار مربوط به تولید گندم دیم آن شهرستان نیز مشخص باشد، بعد از این کار آمار بارشهای 20 ساله (78-1358) ماهانه، فصلی و سالانه این ایستگاهها استخراج شد و به خاطر اینکه ضریب اطمینان خود را در شناسایی و شاخص دهکها (که روش آنها Z دوره های خشکسالی و ترسالی بالا ببریم از دو شاخص استاندارد Z و شاخص دهکها (که روش آنها در فصل دوم بیان شده است) فصلهای خشک و تر و همچنین سالهای خشک و تر بدست آمد، بعد از این کار از آمار 21 ایستگاه هواشناسی که شامل ایستگاههای باران سنجی نیز می شد شروع تاریخ بارش 5 میلیمتر (بارش مؤثّر) فصل پائیز استخراج شد تا بهترین تاریخ کشت گندم دیم در هر ایستگاه مشخص شود، در این روش نیز احتمال تئوری و تجربی تاریخهای آغاز بارش مؤثر بدست آمد و با احتمال 50 درصد، 75 درصد و 95 درصد تاریخ آغاز بارش مؤثر بدست آمد و نقشه های مربوطه نیز ترسیم گردید بطوریکه این نقشه ها بیان کننده بهترین زمان کشت گندم دیم در هر یک از ایستگاهها با احتمالهای مختلف می باشد لازم به ذکر است که در تحقیقاتی که در این زمینه انجام گرفته احتمال 75 درصد را با ریسک 25 درصد بهترین گزینه در این زمینه می دانند (کمالی، 1376).

آمایش سرزمین ، خشکسالی ، بارش موثر ، پهنه بندی ، محصولات دیم