کاظم افرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران

توصیف آرمانشهر یکی از مقوله هایی است که اندیشمندان مختلفی از جمله اندیشمندان مسلمان در طول تاریخ بدان پرداخته اند. در این میان دین اسلام نیز حامل تعالیم وحیانی و عقلانی است که آرمانشهر مطلوب انسانی را به تصویر می کشد. سلسله آرمانشهرگرایان مسلمان از فارابی آغاز و تا دوران معاصر امتداد داشته و یکی از متاخرترین اندیشمندان آرمانگرا آیت ا... جوادی آملی است. پژوهش حاضر با هدف تبیین آراء آرمانشهری ایشان با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن ارائه چارچوبی کلی برای شناسایی نقاط کلیدی در تفکرات یک آرمانگرا و ارتباط بین آن نقاط، مدل تفکر آرمانشهرگرایی ایشان را بررسی نمود. ایشان به عنوان یکی از اندیشمندان و فیلسوفان مسلمان معاصر معتقد است در دوران غیبت امکان ایجاد حکومت اسلامی با هندسه مشخص وجود دارد. و در دوران ظهور نیز حضرت ولیعصر(عج) به عنوان انسان کامل با قرار گرفتن در مسند حکومت استعداد بالقوه مقام خلیفه اللهی در انسان ها را شکوفا می کند. مدینه فاضله ای که در نهایت تشکیل خواهد شد تنها پوسته محسوب می شود و بلکه هدف متوسط خلقت انسانی است؛ در حالی که انسان کامل روح آن مدینه است. مقایسه آراء ارمانشهری ایشان با مهم ترین اندیشمندان مسلمان نشان می دهد در میان نحله های مختلف، ایشان یک آرمانشهر نمای پایبند به سنت ها است که در امتداد مسیر فکری ملاصدرا، امام خمینی، علامه طباطبایی و شهید مطهری گام برمی دارد

آرمانشهر، مکتب اسلام، آیت ا... جوادی آملی، حکومت اسلامی، مدینه فاضله مهدوی