مسئولیت اجتماعی از دیدگاه اسلام و نقش آن در توسعه پایدار(با تأکید برشهرداری ها)

ناپایداری توسعه شهری مهمترین چالش هزاره سوم است، کلانشهرهای بزرگ جهان امروزه بیش از هر زمان در جستجوی بنیادهای توسعه پایدار هستند از این رو نقش سازمان های فعال در توسعه شهری روز به روز بیشتر مورد توجه صاحبنظران و دست اندرکاران جوامع بشری قرار گرفته است. از دیدگاه این افراد عدم توجه و پایبندی سازمانها و مدیران تابعه به وظیفه و مسئولیت اجتماعی شان یکی از مسائل و مشکلات اجتماعی است که می تواند توسعه پایدار شهری را با مشکل مواجه سازد. چنانچه افراد، گروه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات مختلف جامعه خود را نسبت به رویدادها، اتفاقات و بحرانهای مختلف مسئول دانسته و هریک در حدود مسئولیت و حیطه کاری خود در حل آنها تلاش نماید، بسیاری از آنها در اندک زمانی حل شده و همواره جامعه ای سالم و آرام و رو به توسعه را به ارمغان می آورد. امروزه، فشار ناشی از برخورد فعالانه جامعه محلی و سازمان های غیر دولتی، مدیران بخش عمومی را بر آن داشته است تا موضوع مسئولیت اجتماعی را به عنوان عاملی راهبردی برای سازمان، در فعالیت های خود در نظر گیرند زیرا آنان دریافته‌اند که تصمیم هر سازمان می تواند طی یک روند سلسله وار دیر یا زود سرنوشت تمامی جامعه را دستخوش تغییر نماید. نگاه به مسئولیت اجتماعی در شهر اسلامی از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا در جامعه اسلامی، فرهنگ اسلامی در سیاستگذاری های فرهنگی، اجتماعی و حقوقی نقش ویژه و بارزی دارد. شهرداری نیز به عنوان یکی از سازمان های مهم در بخش عمومی و به عنوان سازمان اداره کننده شهر، که مسئولیت مدیریت شهری را بر عهده دارد و با تمامی ابعاد مختلف شهر مانند ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فناوری و محیط زیست در ارتباط است، می تواند با سنجش منظم ابعاد شهر پایدار، بر وضعیت شهر از منظر پایداری توسعه نظارت کند و وضعیت شهر را بهبود بخشد. زیرا یکی از مهمترین نتایج عمل به اصول مسئولیت اجتماعی توسعه پایدار و رفاه جامعه می باشد. بنابراین شهرداری باید ورای مسئولیت های قانونی تعریف شده خود، در پایبندی به مسئولیت اجتماعی پیشرو باشد. بدون شک از موثرترین خاستگاههای اثرگذار بر فرهنگ اجتماعی و به تبع آن بر رویکردهای مدیریتی و مسئولیتهای فرهنگی-اجتماعی سازمانها، فضای ایدئولوژی و فرهنگ اسلامی حاکم بر جامعه است. بنگاه‌های اقتصادی در مسیر مسئولیت اجتماعی خود باید به نهادینه سازی فرهنگ مسئولیت پذیری، مبتنی بر یک نظام فکری و فرهنگی صحیح، فراگیر و پایدار همت گمارند. نظام اقتصادی اسلام با در نظر گرفتن تمام ابعاد و ویژگی‌های فردی و اجتماعی و تاکید فراوان بر مفاهیم مسئولیت اجتماعی می تواند برنامه ای مناسب جهت دستیابی به توسعه پایدار ارائه دهد. در این مقاله ضمن بیان مصادیقی از قرآن و احادیث در تاکید بر اصول مسئولیت اجتماعی، تاثیر رعایت این اصول توسط سازمانها و به طور خاص شهرداری ها یر توسعه پایدار مورد بررسی قرار می گیرد..

Keywords:

مسئولیت اجتماعی , اسلام , توسعه پایدار , شهرداری , CSR