هادی وکیلی - استادیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد
اسداله نیک مهر - کارشناس ارشد رشته تاریخ، گرایش ایران اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

وقف و موضوعات آن پیشینه ای دیرینه در تاریخ ایران دارد. این مسئله از دوران باستان در ایران رواج داشته و در دوران اسلامی رنگ و بوی تازه ای به خود گرفته است. تمام حکومت های دوران ایران اسلامی به نحوی به موضوعات وقف توجه داشته اند. وقف و مسائل مربوط به آن در دوران صفویه به دلیل گسترش مذهب شیعه در ایران به اوج خود رسید و در دوران بعدی نیز به روند خود ادامه داد تا اینکه این روند به دوره پهلوی رسیده است. در مشهد دوره پهلوی نیز پدیده وقف رواج داشته ولی به دلیل پاره ای از مسائل از جمله تحولات اجتماعی و فرهنگیمعاصر، این پدیده به جنبه هایی از زندگی اجتماعی و فرهنگی مردم کشیده شد که در دوره های قبل کمتر دیده شده است.از مسائل فرهنگی و اجتماعی این دوره توجه خاص واقفان به مسائل آموزشی، درمانی و موضوعات مرتبط با آن است. موقوفاتی مانند مدارس وقفی یابیمارستان هایی که در این مورد وقف شده است، مورد توجه بوده است. این پژوهش برآنستبا تکیه براسناد وقفنامه های مشهد در دوره پهلوی و با روش تاریخی و توصیفی - تحلیلی ، تاثیر وقف بر مسائل اجتماعی و فرهنگی مشهد را در این دوره نشان دهد

وقف، مشهد، پهلوی، موسسات درمانی و آموزشی