لیلا رجبی - دانشجوی کارشناسی ارشد باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.
مجید شکرپور - استادیار، گروه علوم باغبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
علی رسول زاده - استادیار، گروه مهندسی آب دانشگاه محقق اردبیلی
لیلا تبریزی رائینی - استادیار، گروه باغبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

گونهDracocephalum polychaetumتحت عنوان بادرنجبویه کرمانی یا لالهزاری متعلق به تیره نعناعیان میباشد. این گیاه در منطقه کرمان به دلیل بوی خوش و به عنوان ضد دلدرد با نام مفرو استفاده میشود. تأثیر تنش خشکی و تراکم بر صفات مورفولوژیکی و میزان اسانس بادرنجبویه کرمانی طی سالهای 91-1390 در شرایط مزرعه در شهرستان فریدن استان اصفهان مورد بررسی قرار گرفت آزمایش به صورت طرح اسپیلت پلات در قالب بلوکهایی با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اصلی را عامل تنش خشکی با سه سطح شاهد (آبیاری کامل 1/3و2/3نیاز آبی گیاه و فاکتور فرعی را عامل تراکم در سه سطح15×50و25×50و35×50سانتیمتر) تشکیل دادند. بر اساس نتایج حاصل، عامل تنش خشکی و تراکم روی کلیه صفات مرفولوژیکی گیاه اثر معنیدار داشته ولی عامل تراکم روی طول میانگره اثر معنیدار نشان نداد. به طوری که افزایش تنش خشکی باعث کاهش اکثر پارامترهای رشدی گیاه شد ولی با افزایش تنش خشکی قطر برگ افزایش یافت. با افزایش تراکم بوته نیز عرض برگ، وزن تر و خشک بوته، ارتفاع، طول میانگره، تعداد شاخه، قطر ساقه کاهش ولی طول برگ و قطر برگ افزایش یافت. تنش و تراکم بر مقدار اسانس نیز اثر معنیدار داشته بهطوری که ابتدا با افزایش تنش از شاهد تا2/3نیاز آبی مقدار اسانس افزایش ولی با افزایش تراکم مقدار آن کاهش یافت به طوری که بیشترین مقدار در تنش2/3نیازآبی بدست آمد و میزان آن با افزایش تراکم کاهش یافت.

تنش خشکی، تراکم، خصوصیات مورفولوژیکی، اسانس، بادرنجبویه کرمانی