بیژن نادرپور - دانشجوی کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران
صدیقه محمدی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، گروه گیاهپزشکی - بیماری شناسی گیاهی، شیراز، ایران
عباس شرزه ای - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، گروه بیماریشناسی، مرودشت، ایران
ملیحه ذاکری - مدیریت حفظ نباتات فارس، شیراز، ایران

بیماری پوسیدگی طوقه و ریشهی برنج یکی از مهمترین بیماریهای این محصول در مناطق مختلف برنجکاری دنیا میباشد و در کشور ایران نیز شیوع زیادی دارد. گیاهچههای آلوده ممکن است کوتاه و دچار کلروز شده و پوسیدگی طوقه و ریشه نشان دهند. عقیمی خوشه و در مواردی قدکشیدگی گیاهچهها نیز از علایم بارز بیماری است. در سال زراعی 90-89 بوتههای دارای علایم مشکوک به بیماری، از خزانهها و مزارع برنج شهرستانهای فیروزآباد، مرودشت، سپیدان، ممسنی و رستم جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل گردید. قطعاتی از قسمتهای پوسیده ریشه و طوقه جدا و پس از ضدعفونی سطحی بر روی محیط کشتPDAکشت داده شد. مجموعا 74 جدایه فوزاریوم از ریشه و طوقهی برنج به دست آمدبیماریزایی تمام جدایهها روی گیاهچههای برنج در شرایط گلخانه با استفاده از روش تزریق سوسپانسیون اسپور و غوطه ور کردن ریشه مورد مطالعه قرار گرفت. جدایههای پنج گونهی ،F. proliferatum ،Fusarium moniliformeF. sportrichioides و F. avenaceum ،F. oxysporum در هر دو روش قادر به ایجاد علایم بیماری در گیاهان بودند. جدایههای متعلق به دو گونهیF. subglutinans و F. solani نیز تنها در روش اول بیماریزا شناخته شدند. این اولین گزارش از بیماریزایی گونههایF. subglutinans و F. oxysporum روی برنج در ایران است. همچنین بیماریزایی گونههای F. و F. solani ،F. sportrichioides ،F. avenaceum ،F. oxysporum subglutinans روی برنج برای استان فارس جدید است

گونههای فوزاریوم، برنج، پوسیدگی طوقه و ریشه، فارس