مریم احمدزاده - دانشگاه آزاد اسلامی شیراز
عبدالرحمان فصیحیانی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس
محمدمجتبی کامل منش - دانشگاه آزاد اسلامی شیراز

گونهGaeumannomyces graminis از مهم ترین عوامل بیماری های خاک زاد می باشد که باعث ایجاد پوسیدگی طوقه وریشه در غلات و گراس می شود. این گونه شامل چهار زیر گونه است که زیر گونه هایG. graminis var. tritici (Ggt وG. graminis var. graminis(Ggg) به ترتیب باعث ایجاد بیماری پاخوره گندم و لکه مردگی چمن می گردد. این قارچ درفصل رویش به صورت پارازیتی روی ریشه گیاهان میزبان و سایر گرامینه ها و پس از برداشت محصول به صورت ساپروفیتی دربقایای گیاهی و مواد آلی در خاک باقی می ماند. دامنه ی تغییرات سرعت رشدG .g. var tritici و G. g. var graminis درایزوله های مختلف، متفاوت می باشد. به منظور تعیین اثر دما روی رشد شعاعی جدایه های استان فارس 10 نماینده جدایه های مناطق مختلف روی محیطPDA کشت گردید. از یک کشت سه روزه مقداری قارچ به قطر 6 میلی متر به کمک چوب پنبه سوارخ کن جدا و روی محیطPDAمنتقل و در انکوباتور با دماهای 5و10و15 و20و25و 30و35 درجه سانتیگراد قرار داده شد و پس از 2و4 و 6 روز قطر کلنی قارچ اندازه گیری شد. برای هر تیمار سه تکرار در نظر گرفته شد. نتایج این بررسی نشان داد که میانگین رشد روزانه برای تمام جدایه هایG. g. var tritici در دمای بهینه25Cº 9/8 میلی متر می باشد و دمای بهینه جهت رشد جدایه 30،G. g. var graminis درجه سانتی گراد است که متوسط سرعت رشد در این دما 26 میلی متر در روزتعیین گردید.

دمای بهینه ، پاخوره. G. graminis var. graminis ،Gaeumannomyces graminis var. Tritici