سهیلا لاهیجانیان - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
مصطفی مبلی - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
بهرام بانی نسب - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
نعمت اله اعتمادی - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

سرما یکی از بزرگترین عوامل محدودکننده رشد گیاهان و تولید محصول در بسیاری از نقاط جهان میباشد. تنش سرما (سرمازدگی) منجر به تغییرات فیزیولوژیکی، مورفولوژیکی و بیوشیمیایی در گیاه میشودکه میتواند برای گیاه کشنده باشد. اینمسئله نیاز به گونههای گیاهی سازگارتر (متحملتر به سرما) را پر رنگتر میکند. سرمازدگی و یخزدگی رویگیاهان بومی مناطق گرمسیری از جمله اکالیپتوس بسیار اثرگذار است و در بسیاری از موارد حیات گیاه را به مخاطره میاندازد. در تحقیق حاضر سعیگردید با اندازه گیری فلورسانس کلروفیل میزان تحمل به سرمای 12 ژنوتیپ اکالیپتوس (شش ژنوتیپ موجود در منطقه و شش ژنوتیپ وارداتی از استرالیابه صورت بذر) اندازهگیری گردد تا از بین آنها مقاومترین ژنوتیپ مشخص گردد. در آزمایش مذکور گیاهان در پنج دمای متفاوت شامل دماهای صفر،5-و10-و15-و20- درجه سانتیگراد تحت تنش سرما قرار گرفتند.آزمایش بهصورت فاکتوریل12×5در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گردید. نتایج آندر مجموع نشان داد ژنوتیپهای موردبررسی از نظر تحمل به سرما اختلاف معنیدار آماری دارند. همچنین با کاهش دما از صفر به 20 - درجه سانتیگراد فلورسانس کلروفیل Fv/Fm به تدریج کاهش یافت به عبارت دیگر میزان تنش وارده به گیاه افزایش یافت. بیشترین کاهش در فلورسانس کلروفیل مربوط به کاهش دما از 5- به 10 - درجه سانتیگراد بود. همچنین با معنیدار شدن اثر متقابل رقم و دما نشان داده شد کهواکنش ژنوتیپ ها نسبت به دماهای مختلف، متفاوت است. به طور خلاصه ژنوتیپهایE.erythrocorys)18 و 13 مقاومتر بهسرما بوده و در این میان، ژنوتیپ هایی چون 2E.coccifera) و 11 (E.gunnii) تنش بیشتری را در اثر دماهای کم دریافت کردهاند.

همایش ملی، تنش های گیاهی، اکالیپتوس، سرمازدگی، فلورسانس کلروفیل