اکبر حسین وش حصار - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی دانشگاه پیام نور ارومیه
علی نصیری - مدرس دانشگاه پیام نور ارومیه

دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر دائمی و درون سرزمینی ایران و دومین دریاچه شور جهان است . این دریاچه در شمال غربی ایراندر میان دو استان آذربایجان غربی وآذربایجان شرقی قرار دارد. باوجود شوری آب دریاچه تمامی رودخانه های اصلی تامین کنندهآن شامل رودخانه های زرینه رود سیمینه رود باراندوز شهرچای نازلو زولا وگدارآب شیرینی دارند. این دریاچه پهنه آبی گستردهوبی نظیری است که بادارابودن مشخصه هایی خاص وبی همتا یکی ازتالابهای نادر درجهان بوده واززوایای زیست محیطی ،اقلیمی،سیاسی ،تاریخی ،اقتصادی ،اجتماعی بااهمیت می باشد. متاسفانه درحال حاضراین دریاچه زنده،پویاوزیبا به مردابی درحالاحتضاروپهنه وسیعی ازنمکزارویک بحران زیست محیطی درشمال غرب تبدیل شده است. باادامه روند کاهش وتخریب دریاچهمنطقه شمال غرب کشور با بحرانی بنام طوفان نمک مواجه خواهد شد. عوامل متعددی بر وضعیت کنونی دریاچه ارومیه موثربودهاست که از آن جمله دوره های خشکسالی ،مهار آبها ازطریق ایجاد سدهای مختلف، گرم شدن هوا وافزایش مقدار تبخیر ،استفادهبی رویه از آبهای زیرزمینی و عدم استفاده از روش هاوالگوهای کشت مدرن واحداث میانگذر برروی این دریاچه بوده است. با توجهبه کاهش مساحت حوضه آبریز دریاچه و ورود میزان آب درنظرگرفته شده انتظاراحیای دریاچه به وضع طبیعی قبلی بسیار مشکل،هزینه بر و وقت گیر است . باقبول شرایط موجود وتا بازگشت دریاچه به حالت قبلی بایستی خطرات وتهدیدهای ناشی از کوچکوکم شدن آب آن را به فرصتی مناسب جهت بهره وری بهینه از این دریاچه با استفاده از تکنولوژی وباکمترین هزینه برای کاهشخسارات ناشی از آن بعمل آوریم. بنابراین پیشنهادهای سازنده ای براساس مطالعات علمی بر اساس سوابق وسکونتگاههای موجودواراضی کشاورزی برای برون رفت ازمشکلات اجتماعی واقتصادی وطبیعی موجود واقداماتی برای کاهش خطرات احتمالی آینده ارائه می گردد.

حوزه آبریز- سد – دریاچه ارومیه – زیست – بحرانهای زیست محیطی