لیلا محمودی - دانشجویان کارشناسی ارشد حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
اروج ولیزادگان - استادیار دانشگاه، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
مهدیه موسوی - دانشجویان کارشناسی ارشد حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

سفیدبالک گلخانه Trialeurodes vaporariorum Westwood، از آفات مهم محصولات گلخانهای در سراسر جهان می باشد امروزه ترکیباتی با منشأ گیاهی برای کنترل هر چه بهتر این آفات مورد توجه محققان قرار گرفته است. در تحقیق حاضر اثر سمیت تنفسی اسانس گیاه زنیان .Carum copticum L، روی سفیدبالک گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. اسانس گیاه مذکور با استفاده ازدستگاه کلونجر به روش تقطیر با آب استخراج شد. آزمایشات زیست سنجی در شرایط دمایی 2±27 سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد، با دوری نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار (5 غلظت مختلف از اسانس به همراه شاهد)، انجام شد. هر غلظت در 3 تکرار و هر تکرار شامل 20 حشره بالغ بود. نتایج نشان داد که اسانس مورد استفاده، کشندگی معنیداری را در 24 ساعت روی حشرات بالغ نشان میدهد. مقدار (LC(50 اسانس گیاه زنیان روی سفید بالک گلخانه معادل 1/03 میکرو لیتر بر لیتر هوا بود. سمیت تنفسی این اسانس با افزایش غلظت رابطه مستقیم داشت. این بررسی نشان داد که اسانس استخراج شده از گیاه .Carum copticum L، میتواند به عنوان یک حشرهکش مناسب از نظر زیست محیطی جهت کنترل Trialeurodes vaporariorum Westwood، به کار رود.

سفیدبالک گلخانه ، گیاه زنیان ، سمیت تدخینی ، اسانس های گیاهی