رضا طلائی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل
حمیدرضا پیروان - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری

آلودگی خاک ها و منابع آبی به عنصر آرسنیک به عنوان یک مشکل اساسی در دنیا مطرح شده است ( جوز و همکاران ).2005 یکی از مهمترین منابع آلوده کننده آب و خاک به این عنصر می تواند از منشا غیر متمرکز طبیعی باشد که از سنگ ها و تخریب آنها سرچشمه می گیرد . از طرف دیگر مینرالیزاسیون و آلتراسیون های حاصل از آنها بعنوان یکی از فرایندهای طبیعی تغییرات ترکیبی و کانی شناسی مهمی در سنگ های اولیه بوجود آورده و باعث آزاد سازی، تمرکز و تخلیه برخی از عناصر فلزی سمی و سنگین از جمله آرسنیک می شود . از آنجا که زون قره داغ طارم بعنوان یک زون متالوژن مطرح بوده و بخشی از آذربایجان را نیز در بر می گیرد و در برخی از مناطق آن نیز فعالیتهای معدنی وسیعی انجامگرفته و در حال انجام نیز میباشد بنابراین بررسی امکان آلودگی خاکهای اینگونه مناطق به عنصر آرسنیک و سایر عناصر سمی دیگر از دیدگاه زیست محیطی و محدودیت های بوجود آمده ضروری به نظر می رسد . با توجه به اینکه فلزات سمی و بسیاری از ترکیبات آلی سمی نهایتاً در خاک و ته نشست ها دفن میشوند و این فلزات غالباً در لایه های بالائی خاک جمع می شوند ( کالین (1995 و در دسترس ریشه گیاهان قرار می گیرند و با انتقال به چرخه غذایی بعنوان یکی از عوامل اصلی مرگ عمل می نمایند ( آلام، اسنو و تاناکا (2003 ، به این دلیل بررسی گیاهان منطقه که معمولاً مورد تغذیه دام ها و یا انسان قرار می گیرد نیز ضروری است .