لیلا محمودی - دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
اروج ولیزادگان - استادیار عضو هیات علمی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه.
مهدیه موسوی - دانشجوی دکترای حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

امروزه تحقیقات وسیعی روی ترکیبات گیاهی به منظور دستیابی جایگزین های کم خطر و مؤثرتر از حشره کش های شیمیایی برایکنترل آفات، انجام شده است . در این تحقیق، به منظور بررسی میزان تأثیر اسانسهای گیاهی در کنترل شپشه برنج Sitophilus oryzae L. (Fam.:( Curculinidae، روی حشرات کامل آفت مذکور مورد مطالعه قرار گرفت. اسانس این گیاهان با استفاده از دستگاه کلونجر به روش تقطیر با آب استخراج شد. آزمایشات زیست سنجی در شرایط دمایی 2±27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد، با دوره نوری 10 ساعت روشنایی و 14 ساعت تاریکی انجام شد. همه تیمارها در 3 تکرار مورد بررسی قرارگرفتند. با افزایش غلظت اسانسها درصد مرگ و میر در این آفت افزایش یافت. مقادیر (LC(50 برای اسانس گیاهان زنیان و زیره سبز به ترتیب 85/30 و 115/87 میکرولیتر بر لیتر هوا بود که درصد تلفات به دست آمده حاکی از حساسیت بالای شپشه برنج نسبت به اسانس گیاه زنیان در مقایسه با اسانس دیگر میباشد. به نظر میرسد اسانسهای گیاهی میتوانند به عنوان حشرهکش کم خطر و یا به عنوان مدلی برای سنتز سموم شیمیایی آفتکش مورد استفاده قرار گیرند.

زنیان (.Carum copticum L)، زیره سبز (.Cuminum cyminum L)، شپشه برنج (.Sitophilus oryzae L)