فاطمه نکویی - دانشجوی کارشناسی ارشد و استادیار و عضو هیئت علمی گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه ارومیه
یونس کریم پور - دانشجوی کارشناسی ارشد و استادیار و عضو هیئت علمی گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه ارومیه
جعفر حسین زاده - کارشناس ارشد حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

برای یافتن مواد حشرهکش جدید که تجدید شونده، سازگار با محیط زیست بوده و به آسانی قابل تهیه باشند عصاره گیاه (Crambe orientalis (Brassicaceae بر روی حشرات بالغ شپشه قرمز آرد (Tribolium castaneum (Herbst) (Col.:Tenebrionidae، که آفتی همه جازی روی غلات انباری و خواروبار است که زیانهای مالی قابل ملاحظه ای به بار می آورد. هم لارو هم حشرات کامل ازآرد و دانه های شکسته استفاده می کنند اما به دانه های سالم خسارت نمی زنند. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی با شش تیمار انجام گرفت و عصاره گیاه Crambe orientalis با استفاده از روش عصاره گیری با الکل اتانول 96% توسط دستگاه روتاری تهیه شد. آزمایش در شرایط دمایی 2±30 درجه سیلسیوس و رطوبت نسبی 5±60 درصد در تاریکی انجام گرفت. اسانس به کار رفته به طور معنی داری باعث کشندگی حشره مورد مطالعه در 24 ساعت شد. دزهای به کار رفته شامل 100، 75، 125، 150، 175 میکرو سمپلر بر لیتر و شاهد (بدون هر گونه عملیات کنترلی) بود و کشندگی در طی 24 ساعت بررسی گردید، عصاره C.orientalis در دز 175 میکرو سمپلر بر لیتر باعث کشندگی 100% حشره شپشه قرمز آرد (Tribolium castaneum (Herbst) (Col.:Tenebrionidae شد. مقدار (LC(50 برای عصاره گیاه (Crambe orientalis (Brassicaceae؛ 115/234 میکرو سمپلر بر لیتر محاسبه گردید.

؛Crambe orientalis، شپشه قرمز آرد Tribolium castaneum، اسانسهای گیاهی، (LC(50، کشندگی، گاز گروماتوگرافی