بررسی تأثیر تیمارهای مختلف در شکستن خواب و تحریک جوانه زنی در چهار گونه از جنس کتان (Linum L)

جنس Linum از خانواده Linaceae، گیاهانی علفی و چندین ساله هستند که گونه زراعی این جنس از2000 سال پیش در ایران کشت شده است. این گیاه چند منظوره و در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و صنعتی کاربرد فراوان دارد. از آنجا که جوانه زنی بذرگونه های وحشی این خانواده به سادگی صورت نمی گیرد لذا در این تحقیق تأثیر تیمارهای مختلف جهت شکستن خواب و تحریک جوانه زنی چهار گونه از این جنس (L. nervesun, L. album, L. mucronatum و L. austeriacum) مورد بررسی قرارگرفته است. تیمارهای مختلف جهت غلبه بر خواب عبارت بودند از: تیمار اسید سولفوریک در دو غلظت 25 و 40 درصد و مدت زمان های 10، 15، 20 و 25 دقیقه و تیمار های ترکیبی )اسیدجیبرلیک + اسید سولفوریک 10%، اسیدسولفوریک 10%+ اسید جیبرلیک، اسید جیبرلیک + آب جاری 70˚C،آب جاری + اسید سولفوریک 10% که غلظت اسید جیبرلیک در همه تیمارها 1600ppm و مدت زمان تیمارها 168 ساعت بود. تحقیق در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی در چهار تکرار انجام شد. نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس داده ها و آزمون دانکن مبین معنی داربودن تفاوت جوانه زنی حاصل از تیمارها بود. بر اساس نتایج حاصل از شکستن خواب بذرها، تیمار ترکیبی اسید جیبرلیک 1600ppm با اسید سولفوریک 10% در گونه L. mucronatum بهترین نتایج را با 64/28% به عنوان بالاترین درصد جوانه زنی ارائه داد. و کمترین جوانه زنی در تیمار آب جاری و اسید سولفوریک بدست آمد. بهترین نتیجه در تیمارهای اسید سولفوریک هم در غلظت25 % و مدت زمان 25 دقیقه بود. این نتایج نشان داد که بذرگونه های مطالعه شده دارای هردو نوع خواب درونی و بیرونی هستند.

Keywords:

تیمار , جوانه زنی , خواب بذر , کتان