رضا امیرنیا - دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
مهدی بیات - دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
مینا ابرشهر - کارشناسی ارشد سابق اصلاح نباتات

بمنظور مطالعه تأثیر روشهای مختلف پرایمینگ بذر بر مولفه های جوانهزنی گیاه دارویی سرخارگل، پژوهشی بصورت آزمایشفاکتوریل درقالب طرح کاملاًتصادفی در سال 1391 در آزمایشگاه دانشکدهکشاورزی دانشگاه ارومیه به اجرا درآمد. روشهای مختلفپرایمینگ در 7سطح (هاردنینگ، هیدروترمال، هیدروپرایم، کلریدپتاسیم، نیتراتکلسیم، کلریدسدیم و نیتراتپتاسیم) و مدت زمان(3و 6ساعت) بهمراه شاهد تیمارهای آزمایش را تشکیل دادند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف کاملا معنی داری بین روشهای مختلف پرایمینگ از لحاظ تمامی صفات بجز وزن خشک گیاهچه وجود دارد ولی بین مدت زمان پرایمینگ هیچگونه اختلافیمشاهده نگردید با این حال در مجموع با افزایش مدت زمان پرایمینگ باعث بهبود صفات مورد مطالعه شد. از طرفی مقایسه میانگیناثرمتقابل صفات نشان داد که روشهای هاردنینگ، نیتراتپتاسیم و کلریدپتاسیم در مدت زمان 6 ساعت بهترین اثر را داشتند لذا میتوان از این پرایمینگ ها جهت تقویت و بهبود قوای زیستی بذور سرخارگل بخصوص در شرایط نامطلوب محیطی استفاده نمود. نتایجضرایب همبستگی نیز نشان داد که بین کلیه صفات مورد مطالعه همبستگی مثبت و معنیداری وجود دارد. بطور کلی با توجه به نتایجاین تحقیق میتوان بیان نمود که روشهای مختلف پرایمینگ تاثیر مثبتی بر خصوصیات جوانهزنی گیاه سرخارگل دارد لذا با اعمالپرایمینگ بذر باعث افزایش درصد و سرعت جوانهزنی و بهبود خصوصیات گیاهچه ای گیاه سرخارگل شد که این امر در نهایت باعثافزایش تحمل گیاه به شرایط نامساعد محیطی میشود.

خصوصیات جوانه زنی، ضرایب همبستگی، پرایمینگ، مدت زمان پرایمینگ، سرخارگل