علیرضا پورابوقدار - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته اصلاح نباتات، گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشگاه تبریز
علی اشرف مهرابی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه ایلام
سجاد منصوری - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته اصلاح نباتات، دانشگاه ایلام
هدی مرادخانی - دانشجوی کارنشاسی ارشد رشته اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه

یکی از پیامدهای اجتناب ناپذیر کشاورزی نوین که مبتنی بر استفاده از واریته های اصلاح شده با حداکثر عملکرد و کیفیت قابل قبول می باشد کاهش تنوع ذخایر ژنتیکی و زیستی بوده است. فعالیت های بشر نیز عامل دیگری در کاهش تنوع ژنتیکی بسیاری از گونه های گیاهی بوده است. لذا این امر توجه متخصصان کشاورزی را رشته های مختلف به سمت استفاده از خویشاوندان و حشی برای غنی کردنژرم پلاسم ارقام مدرن و گسترش پایه ژنتیکی آنها معطوف کرده است. ذخایر ژنتیکی (ژرم پلاسم) از ارزشمندترین منابع طبیعی و جزو ثروت ملی هر کشور به منظور ابزاری برای ا یجاد ارقام جدید م حسوب می شوند. ژرم پلاسم های طبیعی گندم (تریتیکوم و آژیلوپس)، به دلیل قدمت و سازگاریشان به شرایط زیستی و عوامل نامساعد محیطی دارای مناسب ترین ژن ها برای مقاومت به آفات و بیماری ها، خشکی، شوری هستند، از این رو آگاهی دوباره این ذخایر ژنتیکی و تنوع موجود در آنها و همچنین حفاظت از این گونه ها بصورت انکار ناپذیری در گسترش غنای خزانه ژنی و پایه ژنتیکی ارقام جدید مؤثر بوده و می تواند ابزار مناسبی برای به نژاد گران در آینده باشد.

تنوع زیستی و ژنتیکی، ژرم پلاسم وحشی، تریتیکوم، آژیلوپس، گندم