محمد رضایی
علیرضا عیوضی
سلیمان محمدی
شهناز عاشوری

تنش خشکی آخر فصل از عوامل اصلی کاهش عملکرد گندم آبی در مناطق سردسیر کشور می باشد. در همین راستا مطالعات مختلفی در شرایط تنش خشکی انجام می شوند تا ارقامی معرفی شوند که با حداقل امکانات آبیاری در بهار بتوانند عملکرد دانه قابل قبولی تولید کنند. در این بررسی تعداد 3 لاین C-86-5, C-86-6 و C-86-3 به همراه ارقام زرین و پیشگام به عنوان ارقام شاهد، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به مدت یکسال در شهر ستانهای ارومیه و نقده در شرایط زارعین مورد آزمایش قرار گرفت. کشت در دهه دوم مهرماه و میزان بذر مصرفی بر اساس 450 بذر در متر مربع بود. هر ژنوتیپ در مساحت 25 متر مربع کشت گریدد. آبیاری بصورت نشتی یک نوبت در پاییز و در بهار تا مرحله چکمه ای شدن انجام گرفت. در طول دوره رشد علاوه بر مراقبت های زراعی یادداشت برداری های لازم و نمونه برداری جهت اندازه گیری صفات انجام شد. نتایج تجزیه ساده دو مکان نشان می دهد که در هر دو شهرستان بین ارقام اختلاف معنی داری وجود ندارد. با وجود این ژنوتیپهای پیشگام C-86-3 به ترتیب با 4525 و 7454 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را در ارومیه و نقده داشتند. تجزیه واریانس مرکب عملکرد دانه دو مکان نیز نشان داد که بین ژنوتیپها اختلاف معنی داری وجود نداشت ولی با وجود این لاین C-86-3 با میانگین 5773 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را در دو مکان داشت.

مقایسه عملکرد دانه، قطع آبیاری، لاینهای جدید گندم، طرح تحقیقی- تطبیقی، منطقه سرد