بررسی اثر کودهای آلی و شیمیایی بر روی خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی زنیان (Carum copticum) در شرایط تنش خشکی

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و کودهای آلی و شیمیایی بر روی گیاه دارویی زنیان، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه زابل واقع در پردیس جدید دانشگاه انجام گردید. در این آزمایش سه سطح تنش خشکی شامل آبیاری در 50، 70 و 90 درصد ظرفیت زراعی مزرعه به عنوان تیمار اصلی و شش سطح کود شامل شاهد (عدم مصرف کود)، کود دامی، کمپوست، NPK، دامی NPK+، کمپوست NPK+، به عنوان تیمار فرعی در نظر گرفته شد صفات مورد بررسی شامل ویژگی های کمی ( ارتفاع بوته، تعداد چتر، وزن هزار دانه، وزن بذر بوته، وزن اندام هوایی، عملکرد کل)، ویژگی های کیفی اسانس (درصد اسانس، ع ملکرد اسانس) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد تنش خشکی باعث کاهش عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی زنیان می گردد. با افزایش تنش خشکی در تیمارهای بدون کود، میزان عملکرد بذر، پیکره رویشی و عملکرد اسانس در هکتار کاهش می یابد. از سوی دیگر، کاربرد کودهای آلی و شیمیایی، تأثیرات مثبتی را بر روی ایجاد مقاومت در گیاه برای تحمل شرایط تنش گذاشته و موجب جلوگیری از کاهش عملکرد گیاهی در شرایط کمی آبی می گردد. بیشترین عملکرد اسانس بذر در هکتار، مربوط به تیمار کاربرد کود دامی NPK+ و در شرایط آبیاری در مرحله 70 درصد ظرفیت زراعی بدست آمد که معادل 110/71 کیلوگرم بر هر هکتار بود. همچنین بیشترین میزان عملکرد بذر در هر هکتار، مربوط به تیمار کاربرد NPK و آبیاری در شرایط 70 درصد ظرفیت زراعی و معادل 2918/89 کیلوگرم در هر هکتار بدست آمد.

Keywords:

زنیان , تنش خشکی , ویژگیهای کمی و کیفی , کود