محمد روغنی - عضو هیات علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
محمد نکویی مهر
غلامرضا شاهینی

بخش کشاورزی و منابع طبیعی به عنوان بزرگترین ارکان تولید و اشتغال نقش مهمی درددسترسی به اهداف توسعه درکشورایفا می کند رشدفزاینده جمعیت و نیازروزافزون به جایگزینی و توسعه منابع جدید آب و غذا و همچنین دستیابی به خودکفایی درمحصولات استراتژیک ازاهداف مهم دولت به شمار می رود بررسی های انجام شده نشان میدهد که بخش عمده ای ازسطح کشور درمحدوده مناطق خشک و نیمه خشک قرارگرفته است مقادیرناچیز بارندگی درچنین مناطقی همراه با پراکنش نامناسب آن موجب گشته تا وقوع خشکسالی ها و کمبود آب مانع اصلی توسعه قلمداد شود دراین شرایط عدم برخورداری ساکنین ابخیزها ازروشهای علمی و عملی درمدیریت بهینه و بهره برداری مناسب ازریزشهای جوی ازعوامل اصلی کاهش تولیدات گیاهی تشدید فرسایش و هدررفت آب حاصل ازبارش می باشد این مقاله که حاصل اجرای چندین پروژه تحقیقاتی دراستان های کشور است درپی ارایه راه کارهای مطمئن درتوسعه باغات و مدیریت اراضی دیم درحوزه های ابخیز می باشد تحقیقات انجام شده درزمینهه استفاده ازسطوح عایق دربهبود راندمان سامان های سطوح ابگیر نتایج ارزشمندی را به همراه داشته است مقایسه تیمارها ازطریق امار توصیفی تاثیر قابل توجه تیمار یادشده را درسطح 99 درصد نشان میدهد نتایج تحقیق حاضر به عنوان راهکاری موثر درتوسعه باغات دیم و استفاده بهینه ازمنابع آب و خاک قابل توصیه بوده و نقش مهمی دربهبود اقتصادمعیشتی آبخیزنشینان و مدیریت حوضه های آبخیز ایفا خواهد نمود

سیستم های استحصال آب باران، بهبود رطوبت خاک، بارش رواناب، بهینه سازی، باغات دیم آبی، گونه های مثمر