مهرناز ابوالحسنی - دانشجوی کارشناسی ارشد زیست شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
شادی کیایی - عضو هیئت علمی گروه زیست شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
بابک باباخانی - عضو هیئت علمی گروه زیست شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

در صنایع غذایی حفظ کیفیت به همراه افزایش زمان ماندگاری از طریق کاهش، حذف یا کنترل عوامل میکروبی بیماری زا با عامل فساد مواد غذایی صورت می گیرد. با توجه به اثبات بسیاری از اثرات زیان بار نگهدارنده های شیمیایی و نگرانی عمومی در این خصوص، بحث جایگزینی آنها با انواع ترکیبات طبیعی نظیر اسانس های گیاهی و آنتی بیوتیک های طبیعی افزایش یافته است و انجام این مطالعات ابتدا در مدل های آزمایشگاهی و سپس در مدل های غذایی در این رابطه لازم و ضروری به نظر می رسد. هدف: هدف از این مطالعه بررسی خواص آنتی باکتریال و تعیین حداقل غلظت ممانعت کنندگی اسانس آویشن کوهی و آویشن کرک آلود بر روی سوش های باکتریایی گرم منفی و گرم مثبت است. روش بررسی: در این مطالعه اسانس روغنی هر دو نمونه بعد از خشک شدن گیاهان در سایه به روش تقطیر با آب با استفاده از دستگاه کلونجر جداسازی شد. بررسی اثرات ضد باکتریایی اسانس ها در غلظت های 20% ، 10%، 5% و 4% در DMSO با روش دیسک بلانک بر باکتریهای مذکور ا نجام گرفت. نتایج: نتایج حاصل از اندازه گیری قطر هاله عدم رشد در سه بار تکرار بر آزمایش نشان داد که بیشترین قطر هاله عدم رشد مربوط به باکتری باسیلوس سرتوس به میزان 29/76 میلیمتر در اسانس حاصل از نمونه های جمع آوری شده از منطقه مازندران و کمترین قطر هاله عدم رشد مربوط به باکتری اشرشیااکلای به میزان 15/71 میلیمتر در اسانس حاصل از نمونه های جمع آوری شده از منطقه طالقان بوده است. و حداقل غلظت بازدارنده (MIC) اسانس مازندران و طالقان بر روی باکتری استافیلوکوکوس اورنوس بوده است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده مشخص شد که اسانس گیاه Thymus pubescens اثر ضد باکتریایی بهتری در مقایسه با اسانس Thymus kotschyanus دارد. البته خاصیت آنتی باکتریایی گیاه آویشن با توجه به نوع باکتری متفاوت بوده و همچنین با غلظت اسانس رابطه ی کاملاً مستقیم دارد. به عبارت دیگر هر چه غلظت اسانس بیشتر باشد، قطر هاله عدم نیز بیشتر است.

؛Thymus kotschyanus, Thymus pubescens، روغن فرار، اثر آنتی باکتریالی