نسرین فرهادی - دانشجوی گروه علوم باغبانی دانشگاه تبریز
احمد استاجی - دانشجوی گروه علوم باغبانی دانشگاه تربیت مدرس
محمد مقدم - استادیارگروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

تنش خشکی فرآیندهای فیزیولوژیک، از جوانه زنی تاتکوین گیاه را تحت تأثیر قرار می دهد. پیش تیمار بذر با سالیسیلیک اسید یکی از انواع مختلف روش های پرایمنیگ است که باعث افزایش مقاومت گیاهان به انواع مختلفی از تنش های محیطی می گردد. این م طالعه با هدف بررسی اثر تنش خشکی و پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی بذر ماریتیغال (Silybum marianum cv. Budakalaszi) تحت شرایط تنش انجام شد. بدین منظور آزمایشی بهص ورت فکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل 4 سطح سالیسیلیک اسید (0، 100، 200 و 300 میلی گرم در لیتر) و تنش خشکی در 4 سطح (0، 4-، 6- و 8- مگاپاسکال) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشانداد که تنش خشکی بطور معنی داری بر صفات مورد ارزیابی تأثیرگذاشت و تیمار سالیسیلیک اسید نیز سبب ا یجاد تفاوت معنی داری در تیمارهای مختلف گردید. تنش خ شکی تا 6- مگاپاسکال موجب افزایش سرعت جوانه زنی گردید ولی خشکی 8- مگاپاسکال موجب کاهش سرعت جوانه زنی به میزان 2/05 بذر جوانه زده در روز گردید. درصد جوانه زنی، طول ساقه چه، وزن تر گیاهه ماریتیغال در هر سه سطح تنش خشکی کاهش یافتند. پیش تیمار با سالیسیلیک اسید موجب کاهش اثرات مضر تنش خشکی بر جوانه زنی و پارامترهای رشدی گیاهچه های ماریتیغال گردید. پیش تیمار در هر سطح خشکی موجب افزایش درصد جوانه زنی گردید که این افزایش نسبت به شرایط تنش بدون پیش تیمار معنی دار بود. نتایج حاصله از این آزمایش نشان داد که پیش تیمار بذر با سالیسیلیک اسید می تواند منجر به افزایش مقاومت ماریتیغال نسبت به تنش خشکی در مرحله جوانه زنی گردد.

پیش تیمار، تنش، جوانه زنی، سالیسیلیک اسید، ماریتیغال