زینب سبزی - کارشناس امورآموزشی مرکز آموزش شهدای میمک استان ایلام
حسن پاک نیت - استادیار بخش زراعت و اصلاح نباتات

به منظور شناسایی و انتخاب ژنوتیپ‌های مقاوم به خشکی، تعداد 25 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و در دو شرایط دیم و آبیاری مطلوب در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی استان ایلام، واقع در شهرستان شیروانچرداول در پاییز 1383 مورد آزمایش قرارگرفتند. با توجه به همبستگی معنی‌دار شاخص‌های کمی مقاومت به خشکی میانگین بهره وری (MP)، میانگین هندسی بهره‌وری (GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI) و شاخص تحمل (TOL) با عملکرد دانه در دوشرایط آزمایش، این شاخص‌ها برای تعیین ارقام مقاوم به خشکی مناسب تشخیص داده شدند. در شرایط آبیاری مطلوب همه شاخص های کمی یاد شده همبستگی مثبت و معنی دار در سطح 1% با عملکرد دانه نشان دادند. در شرایط دیم نیزهمه شاخص‌ها غیر از شاخص کمی (r=-0.52, p>0.05) TOL همبستگی معنی‌دار و مثبتی با عملکرد دانه نشان دادند . پس گزینش ژنوتیپ‌های دارای مقادیر بالای شاخص‌های کمی MP, GMP و STI و دارای مقادیر پایین شاخص کمی TOL در افزایش عملکرد در شرایط دیم بسیار مؤثر خواهد بود. براساس معیارهای فوق ژنوتیپ شماره 15(HD2169) مقاوم‌ترین ژنوتیپ آکوا حساس‌ترین ژنوتیپ نسبت به تنش رطوبتی می‌باشند

گندم، تنش خشکی، شاخص‌های کمی مقاومت به خشکی