قاسمعلی ناظمی - عضو هیات علمی تمام وقت دانشگاه آزاد اسلامی واحد حاجی آباد بندرعباس

کمبود نزولات آسمانی و توزیع نامناسب آن در مناطق جنوبی گرم و خشک کشور یکی از عو امل عمده کاهش محصول گندم در این مناطق می‌باشد. به کار گیری ارقام مقاوم به خشکی سازگار با مناطق گرم و خشک یکی از راه‌های عملی موثر در مقابله با خشکی به شمار می‌رود. این تحقیق به منظور بررسی و تعیین تحمل به تنش خشکی ارقام و لاین‌های گندم جهت انتخاب ارقام متحم ل به خشکی در شهرستان داراب در قالب دو پروژه مجزا در سال 89-1388 اجرا گردید. این آزمایش با 25 لاین و رقم در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار تحت دو محیط نرمال و تنش خشکی انتهایی اجرا گردید. آبیاری براساس نیاز آبی تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیک معادل آبیاری بدون تنش و تنش خشکی بصورت قطع آبیاری بعد از مرحله گرده افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک اعمال شد. بر اساس تجزیه مرکب آزمایش‌ها در اکثر صفات مورد بررسی ژنوتیپ‌ها از لحاظ واکنش به تیمار آبیاری تفاوت معنی‌داری نشان دادند درحالیکه اثر متقابل ژنوتیپ و محیط در برخی صفات معنی‌دار نبود. در محیط نرمال لاین‌های شماره 15، 2، 24، 10 و 12 به ترتیب دارای بالاترین عملکرد بودند و در محیط تنش خشکی انتهایی لاین‌های شماره 13، 15 و 17 دارای میانگین عملکرد بالا و معنی‌دار نسبت به سایر ارقام هستند. محاسبه همبستگی سه مرحله CTD از زمان گلدهی تا رسیدگی با عملکرد نشان داد که تنزل درجه حرارت سطح کانوپی ارقام مورد مطالعه، در هر سه مرحله اندازه‌گیری همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد دارد. همچنین میانگین هر سه مرحله CTD در هر محیط نیز همبستگی مثبت و معنی‌داری با عملکرد نشان داد

گندم، خشکی، دمای سطح کانوپی