تاثیر تنش کمآبی در مراحل مختلف رشد و مقادیر کود نیتروژن بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت در منطقه گناباد

به منظور مطالعه تأثیر تنش کم‌آبی در مراحل مختلف رشد و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت دانه‌ای رقم سینگل کراس 704، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در چهار سطح (اعمال قطع آبیاری در مراحل ده برگی، تاسل‌بندی، پر شدن دانه وهمچنین تیمار آبیاری مطلوب) و کود نیتروژن به عنوان فاکتور فرعی در سه سطح ( 70، 138 و 207 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش کم‌آبی و مقدار کود نیتروژن اثر معنی‌داری بر تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه و عملکرد دانه ذرت دارد. شاخص برداشت تنها تحت تاثیر تیمار آبیاری قرار گرفت و اثر متقابل آبیاری و نیتروژن بر هیچ یک از صفات مورد مطالعه معنی‌دار نبود. بر اساس مقایسه میانگین‌ها حداکثر تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه و عملکرد دانه ذرت در تیمار آبیاری بدون تنش به دست آمد و قطع آبیاری در مراحل ده برگی، تاسلبندی و پر شدن دانه، عملکرد دانه را به ترتیب 52/8، 66/4 و 44/4 درصد، تعداد دانه در بلال را به ترتیب 45/7، 59/2 و 40/9 درصد نسبت به تیمار آبیاری مطلوب کاهش داد. همچنین بیشترین وزن هزار دانه (289/2 گرم) مربوط به تیمار آبیاری مطلوب بود که از برتری معنی‌داری 27/6 تا 42/8 درصدی نسبت به تیمارهای قطع آبیاری برخوردار بود. بیشترین تعداد دانه در بلال با میانگین 374/9 عدد، بیشترین وزن هزار دانه با میانگین 289/2 گرم و حداکثر عملکرد دانه با میانگین 768/5 گرم بر متر مربع از تیمار کودی 207 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد که از برتری معنی‌داری نسبت به تیمار کاربرد 70 کیلوگرم نیتروژن در هکتار برخوردار بود. بر اساس نتایج این پژوهش تیمار آبیاری مطلوب و کاربرد حداقل 138 کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای عملکرد بالا ذرت در منطقه گناباد پیشنهاد می‌گردد

Keywords:

ذرت , کم‌آبی , نیتروژن , عملکرد و اجزاء عملکرد