شهرام روستایی - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تبریز
ستاره فرمانی منصور - کارشناس ارشد ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز

چشم اندازها و مکانهای خاص ژئومورفولوژیکی (ژئومورفوسایت ها) به خودی خو و یا در ترکیب با مواریث فرهنگی، تاریخی، اکولوژیکی، توان های بالقوه ای را در راستای گردشگری پایدار عرضه می دارند. اهمیت این مکان ها تنها در ارزش علمی آنها نیست بلکه از لحاظ ارزش های زیباشناسی، اکولوژیکی، اقتصادی و فرهنگی قابل تامل هستند. آبشار گنجنامه به علت وجود چشم اندازهای زیبای طبیعی، آثار تاریخی و باستان شناسی پتانسیل بالایی در زمینه ی جذب ژئوتوریسم دارند. هدف از این پژوهش ارزیابی ارزش علمی و ارزش افزوده زئوموفوسایت آبشار گنجنامه و مقایسه معیارهای موجود ارزش علمی و ارزش افزوده آنها به منظور مدیریت بهتر و حفاظت از میراث های زمین شناسی در منطقه مورد مطالعه می باشد. برای دستیابی به این هدف، از نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و داده های میدانی استفاده شده است و میزان قابلیت ژئوتوریسمی منطقه بر اساس روش ارزش علمی و ارزش افزوده مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که اهمیت آبشار گنجنامه عمدتا به دلیل بالابودن ارزش علمی آن نسبت به سایر معیارهای ارزش افزوده است. این منطقه به دلیل توان بالا در زمینه ی آموزش علوم زمین و ویژگی های همچون زیبایی، وجود جاذبه های تاریخی، باستانی، فرهنگی و ورزشی، توانمندی بالالیی در زمینه ی گردشگری دارند. عدم برنامه ریزی منسجم، کمبود تبیلغات در سطح ملی و بین المللی، عامل گسترش نیافتن ژئوتوریسم منطقه است.

ژئوتوریسم، ژئومورفوسایت، ارزش علمی، ارزش افزوده، آبشار گنجنامه