امیرحسین حلبیان - استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
محسن عزیزی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور مرکز آران و بیدگل
حسینعلی خمری - دانشجوی کارشناسی ارشد، اقلیم در برنامه ریزی محیطی دانشگاه پیام نور مرکز ابرکوه

یکی از اطلاعات مورد نیاز برنامه ریزی و سرمایه گذاری در صنعت توریسم، شرایط اقلیمی است. در این پژوهش با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (TCI) میسکوفسکی (1985) و شاخص اقلیمی برودت باد (ke) به ارزیابی اقلیم گردشگری استان پرداخته شده است. شاخص tci به شکلی سیستماتیک شرایط اقلیمی را برای فعالیت گردشگری با استفاده از پارامترهای میانگین حداکثر ماهانه دمای روزانه، میانگین دمای روزانه، حداقل رطوبت نسبی، میانگین رطوبت نسبی روزانه، بارش (mm)، کل ساعات آفتابی و سرعت باد مورد ارزیابی قرار می دهد. و پارامترهای شاخص برودت باد میانگین دمای هوا به درجه سلسیوس و سرعت باد بر حسب متر بر ثانیه مورد استفاده قرار گرفته است. شرایط آب و هوایی که فرد گردشگر در آن احساس مطلوبی دارد و به فعالیت های گردشگری می پردازد و آن را با احساس آرامش انجام می دهد آسایش اقلیمی گردشگری نامیده می شود. در این تحقیق با استفاده از داده های 6 ایستگاه سینوپتیک با متوسط دوره آماری (1987-2005) حدود 18 سال به مقایسه اقلیم گردشگری شاخص اقلیمی TCI و شاخص برودت باد ke پرداخته شده است و داده ها در نرم افزار Excel 2007 تشکیل شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد، از نظر شاخص اقلیم گردشگری tci ماههای اردیبهشت، خرداد، تیر، شهریور و مهر شرایط ایده آل و رتبه ای بالا بوده که این شرایط نشان دهنده بهترین ماههای سال از لحاظ اقلیمی برای حضور گردشگر در استان خراسان رضوی می باد. همچنین وضعیت شاخص اقلیم آسایش گردشگری استان خراسان رضوی در ماه مرداد عالی و مطلوب بوده، در ماه فروردین با شروع فصل بهار و افزایش دما، کاهش میزان بارش و تعدیل هوا و همچنین در آبان با شروع فصل پاییز از شرایط نسبتا خوبی برخوردار می باشد. در ماههای بهمن واسفند وضعیت توریسم و گردشگری در حد مرزی قرار داشته و در نهایت در ماههای آذر و دی شاخص اقلیم آسایش گردشگری استان خراسان رضوی دارای رتبه ای نامطلوب می باشد. با توجه به شاخص برودت باد و احساس انسان نسبت به گرمی و سردی محیط و احساس آرامشی که انسان با محیط دارد. بر اساس شاخص برودت باد ke شهرستانهای نیشابور ماههای june sep برای گردشگری مطبوع است. و چناران may, sep، قوچان sep، گناباد june, july, aug، تربت جام may,sep و سبزوار may.

اقلیم گردشگری، استان خراسان رضوی، شاخص اقلیمی، TCI و برودت ke