مانی طالبی - کارشناس ارشد برنامه ریزی منطقه ای
زهرا جمشیدی صالح - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری

موزه های روستایی، زیرمجموعه ی اکوموزه ها و موزه های فضای باز می باشند که جلوه تمدن و فرهنگ روستایی را در محیط طبیعی باز می نمایانند. موزه های روستایی با انتقال آثار و بناها با مقیاس واقعی و قرارگیری در بستری مشابه وضعیت اولیه، شکل می گیرند. موزه میراث روستایی گیلان نیز نمونه ای کوچک اما واقعی، از نحوه زنگدی و فرهنگ سنتی روستاهای گیلان است. بخش معماری این موزه، مجموعه ای است که قدمت بناهای آن به طور متوسط به 150 سال می رسد. هدف موزه میراث روستایی گیلان، تنها انتقال بناهای روستایی نیست، بلکه حفظ فرهنگ بومی، فن ساخت و دانش نانوشته ای است که در روستاهای گیلان وجود داشته است. از طرفی پروفسور دیوید دوهان، مدیر موزه ی آیرون بریج، در بررسی های خود ثابت کرده است که جذب بازدیدکنندگان و گردشگران به موزه ها دارای یک چرخه ی منظم است که شامل رشد اولیه ی بالای گردشگران، یک دوره ی اوج و سرانجام یک سیر نزولی سریع و تنزل به وضعیت کمابیش ثابت می باشد و به نظر می رسد که این چرخه، صرف نظر از شرایط محلی و ملی یا زمانی، چرخه ای یکسان و فراگیر است. او در این باره برای جلوگیری از چالش های پبش روی موزه ی میراث روستایی گیلان معتقد است که باید در ارائه ی تصویر و سیمای اولیه خود هشیار باشد و نگذارد که سیمای اولیه اش با تفریح و سرگرمی و جهانگردی و اقتصاد مخدوش شود. بدین منظور این پژوهش از طریق تکنیک AHP از 15 کارشناس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و مسئولان این اکوموزه نظرسنجی به عمل آمده آورده است و اولویت راهکارهایی که در بلند مدت از یک سو چهره ی مردم شناسانه ی موزه را حفظ می کند و از سوی دیگر با سیر صعودی استقبال گردشگران مواجه می شود را تعیین کرده است. بر این اساس، مهمترین گزینه از شش گزینه ی انتخاب شده، احداث مهمانسرای جدید می باشد که عامل ماندگاری گردشگران می شود و گزینه ی توسعه جشنواره های محلی به عنوان یک فعالیت جانبی در رتبه آخر قرار گرفت.

موزه میراث روستایی، گیلان، اکوموزه، گردشگران، توسعه