حمید حیدری مکرر - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زابل
عذرا خسروی - دانشجوی ارشد ژئومورفولوژی، دانشگاه فردوسی مشهد
مرضیه علی پور - دانشجوی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زابل
راضیه دولتی - دانشجوی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زابل

هدف اصلی این پژوهش بررسی پراکندگی و تراکم چشمه های دارای جریان دبی دائمی به عنوان یکی از جاذبه های ژئومورفوتوریسم در هر یک از سازندهای زمین شناسی در سطح حوضه آبریز بردسکن می باشد. این حوضه منطبق بر یکی از زیرحوضه های کویر مرکزی ایران می باشد که با توجه به کویری بودن منطقه مورد مطالعه، وجود چشمه هایی، با جریان دبی دائمی می تواند به عنوان یکی از پدیده های جاذب ژئومورفوتوریستی مورد بررسی قرار بگیرد. در این مطالعه از روش زمین مختصات جاذبه های ژئومورفوتوریستی استفاده شده است. در مرحله اول ابتدا نقاط چشمه های دارای جریان آب دائم، طی عملیات میدانی توسط GPS شناسایی و نمونه برداری شدند و سپس با کمک تلحیل های فضایی و منطقه بندی در محیط نرم افزار ArcGIS همبستگی میان تراکم چشمه ها به عنوان جاذبه های ژئومورفوتوریستی در واحدهای اراضی هر سازند زمین شناسی ارزشیابی گردید نتایج بدست آمده نشان داد که در ظهور چشمه های دارای جریان دائمی سازندهایی با جنس مانند آندزیت سبز، توف وودیوریت گابرو و همچنین سازندهای آهکی و دولومیت (K2V, QT) بیشترین نقش را داشته اند. و همچنین با توجه به تاثیر دو پارامتر اقلیم (بالاخص بارش) و ارتفاع بر روی دبی چشمه ها، این دو پارامتر نیز مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند که بر اساس نتایج بدست آمده سطوح ارتفاعی 2000-1800 متر و سطوح بارشی 300-250 میلی متر بیشترین تراکم از نظر توزیع چشمه ها را دارا می باشند.

جاذبه ژئومورفوتوریسم، چشمه، حوضه آبریز بردسکن