حیدر لطفی - دانشیار گروه جغرافیا، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار
شیرین خورسند گلچین - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

گردشگری در محیط های روستایی با توجه به توسعه شهرنشینی بهبود سیستم حمل و نقل و ارتباطات، افزایش اوقات فراغتو غیره، در حال گسترش است و می توان موجبات ایجاد اشتغال و توسعه خدمات و امکانات را در روستا فراهم سازد. روستای رادکان از شهرستان کردکوی یکی از نواحی مستعد گردشگری بوده که در چند دهه گذشته تحولات زیادی را در این زمینه تجربه کرده است. این مقاله با هدف بررسی اثرات و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی گردشگری در این روستا انجام شده است. جهت بدست آوردن اطلاعات از روش های کتابخانه ای و توصیفی – تحلیلی استفاده شده ا ست. بررسی های انجام گرفته نشان می دهد که صنعت گردشگری تا به امروز در بخش اشتغال زایی شاغلین روستا را به فعالیت واداشته و نوعی از تنوعی شغلی را به ویژه در بخش خدمات ایجاد کرده است. همچنین دگرگونی هایی را در فعالیت های اقتصادی به خصوص از بخش کشاورزی به نفع خدمات و توسعه آن در پی داشته است. گردشگری زمینه توسعه امکانات و خدمات روستایی را به ویژه در سال های آغازین توسعه گردشگری مهیا ساخته و در بخش فرآیندهای اجتماعی و جمعیتی روستا نه تنها جمعیت بومی را در خود حفظ نمود، بلکه بر خلاف روستاهای دیگر کشور مهاجر پذیر نیز بوده است. با توجه به دگرگونی ها و تحولاتی که بخش گردشگری در روستا ایجاد نمود و ساختار اقتصادی روستا را تا حدودی تحت شعاع خود قرار داد. نتایج بیان می کند که گردشگری در روستای رادکان، ا گر چه باعث به وجود آمدن شغل ها و در نتیجه درآمدهایی مرتبط با گردشگری و نیز کمک به برخی دیگر از فعالیت های سنتی روستایی مانند خدمات و باغداری شده است. اما این تأثیر بسیار محدود بوده و تنها برخی از خانوارها را در بر می گ یرد. همچنین به علت نبود نهاد یا تعاونی های محلی و متولی مختص به گردشگری، ایجاد منافع عمومی حاصل از گردشگری برای جامعه محلی به عنوان یک کل محقق نشده است. یافته ها نشان می دهد که گردشگری بر جنبه های دیگری چون مسائل اجتماعی- فرهنگی- زیست محیطی و نهادی اثرات مثبت چندانی نداشته و در مواردی نیز اثرات منفی اجتماعی و زیست محیطی به همراه داشته است.

معیشت، پایداری، گردشگری روستایی، توسعه روستایی، پایدار رادکان