زهرا پرهیزکاری - کارشناسی ارشد مهندسی معماری، مدرس گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی مرکز شیروان و جرداول، سرابله، ایران

امروزه بحران هویت در معماری از مهمترین دغدغه های معماران و کاربران آن میباشد. بر اساس دیدگاه اسلامی، بحران یاد شده ناشی از عدم شناخت درست انسان و نیازهایش، و به دنبال آن عدم وجود زمینه های مناسب در فضاهای معماری برای کمال اوست. از آنجا که رسالت واقعی فضاهای آموزشی فراهم نمودن زمینه های لازم برای رشد و تعالی همه جانبه انسان به سمت غایت مطلوبش است، توجه به مسأله ی مذکور در این فضاها از ضرورت بیشتری برخوردار است. شهر ایرانی اسلامی مفهومی برای معرفی شهرهایی است که از یک سو متأثر از فرهنگ و آموزه های دینی و ارزشهای اسلامی است و از سوی دیگر دارای پشتوانه ی عظیم تاریخ و تمدن ایرانی میباشد. خصایص شهر اسلامی در سه قلمرو اقتصادی، کالبدی و اجتماعی دسته بندی می شوند که از جمله فضاهای کالبدی عمومی شهر اسلامی میتوان به مدارس ایرانی اسلامی اشاره نمود که مراحل تکاملی مسجد- مدرسه ها بوده و به عنوان عنصری پایدار در توسعه شهر اسلامی همواره حضور داشته است. پژوهش حاضر بر مطالعات کتابخانه ای استوار است و در آن تلاش شده است تا مبانی نظری فرهنگی و اهمیت کاربرد نمادهای فرهنگی در بیان معنا، ایجاد حس هویت و آرامش محیطهای شهری مورد بازکاوی قرار گیرد. بدین منظور، پس از تعریف این عناصر، به نقش و اهمیت آنها در تسهیل ارتباطات جوامع بشری، درک عملکرد سازه ها و مناظر شهری، بیان معنا و ایجاد حس هویت پرداخته شده است.

هویت، هویت دینی، زیباییشناختی اسلامی، معماری ایرانی- اسلامی، شهر اسلامی