آزاده صحراییان - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
شبنم پشداد - کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

در بسیاری از کشورهای جهان سوم، حضور در بازار جهانی و بهره گیری از مزیت تجارت خارجی راه گشای توسعه اقتصادی می باشد بنابراین بررسی تابع تقاضای واردات، اهمیت خاصی در شناخت الگوی تجارت خارجی کشور دارد. هدف از این تحقیق، شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر تقاضای واردات کل در ایران طیدوره 1358-1389 می باشد. متغیرهای معرفی شده در مدل واردات کل کالا، تولید ناخالص داخلی بدون نفت، درآمدهای نفتی و قیمت های نسبی (نسبت کالاهای وارداتی به کالاهای تولید شده در داخل) هستند. برای آزمون تجربی از مدل خودهمبستگی برداری VAK) استفاده شده است. نتایج نشان از وجود یک بردارهم انباشتگی در بلند مدت دارد. بر اساس این بردار، اثر تولید ناخالص داخلی بدون نفت و درآمد های نفتی بر واردات مثبت و اثر قیمت های نسبی منفی است. در این مقاله، آثار تکانه های مختلف اقتصادی بر تقاضای واردات در طول زمان و میزان تغییرات متغیرها بر تقاضای واردات با روش تجزیه واریانس خطای پیش بینی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان دادهاست که درآمدهای نفتی بیشترین درصد تغییرات واردات کل را در ده دوره آینده به خود اختصاص می دهد. پس از آن در کوتاه مدت و میا ن مدت، قیمت های نسبی ولی در بلندمدت، تولید ناخالص داخلی بدون نفت بیشترین سهم را در نوسانات واردات دارا هستند.

تقاضای واردات، قیمت های نسبی، مدل خودهمبستگی برداری