مهسا محمدی - دانشگاه زنجان، دانشکدهی کشاورزی، دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت
افشین توکلی - دانشگاه زنجان، دانشکدهی کشاورزی، استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات
جلال صبا - دانشگاه زنجان، دانشکدهی کشاورزی، دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات

به منظور بررسی امکان افزایش عملکرد چهار رقم گلرنگ بهاره با کاربرد هورمون سایتوکینین و مطالعهی سرعت و طول دورهی پر شدن دانه و تعیین روابط همبستگی بین سرعت و طول دورهی پر شدن دانه با وزن نهایی دانه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعهی تحقیقاتی دانشکدهی کشاورزی دانشگاه زنجان در سال زراعی 1390-1389 اجرا گردید. در این آزمایش فاکتور اول ارقام گلرنگ بهاره در چهار سطح (سینا، گلدشت، MEC191 و زندهرود) و زمان محلولپاشی سایتوکینین به عنوان فاکتور دوم در چهار سطح (عدم محلولپاشی به عنوان شاهد، آغاز رشد جوانههای جانبی، گلدهی و پر شدن دانه)بودند. سایتوکینین با غلظت 50 میکرومولار در مراحل آغاز رشد جوانههای جانبی، گلدهی و پر شدن دانه محلولپاشی شد. نظر به اینکهمنحنی لجستیک برازش بهتری داشت از آن برای برآورد سرعت و طول دورهی پر شدن دانه استفاده شد. نتایج نشان داد که ارقام مورد آزمایش از لحاظ سرعت و طول دورهی پر شدن دانه و وزن نهایی دانه تفاوت معنیداری داشتند که این امر حاکی از وجود تفاوت ژنتیکی ارقام مورد بررسی میباشد. کاربرد هورمون سایتوکینین در مرحلهی گلدهی با افزایش تعداد گلهای بارور در هر طبق سبب افزایش تعداددانه در طبق شد. بنابراین به علت زیاد شدن تعداد مخازن، طول دورهی پر شدن دانه افزایش یافت و از آن جایی که طول مدت پر شدن دانه و عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنیداری داشت کاربرد هورمون سایتوکینین باعث افزایش عملکرد گیاه گلرنگ شده و این امر میتواند نقش مهمی در انتخاب غیر مستقیم جهت افزایش عملکرد داشته باشد

سرعت پر شدن دانه، طول دورهی پر شدن دانه، گلرنگ، منحنی لجستیک، وزن نهایی دانه