زینب خادم الحسینی - مربی گروه منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه پیام نورایران
نگار یزدانی جهرمی - مدرس مدعو گروه منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه پیام نورایران

حضور دام به عنوان یک جزء جدایی ناپذیردراکوسیستم های مرتعی میتواند ازطرق گوناگون روی خاک مرتع اثرگذار باشد ارزیابی اثرات ناشی ازچرای دام به منظور یافتن خط مشی مدیریتی صحیح و اتخاذیک استراتژی مناسب جهت دام گذاری درمراتع کشور امری ضروری است این مسئله بویژه درمراتع خشک و نیمهخشک بسیارحائز اهمیت است به منظور بررسی اثرشدت چرای دام برتغییرات ماده الی و نیتروژن خاک درسه منطقه مرجع کلیدوبحرانی درمرتع گردنه زنبوری ارسنجان نمونه گیری خاک بصورت تصادفی سیستماتیک و ازدوافق 0تا15 و 15تا30 سانتیمتری صورت پذیرفت درهرافق تعداد 5نمونه برداشت و فاکتورهای کربن الی درصد ماده الی نسبت کربن به نیتروژن و درصد ازت کل اندازه گیری شد تجزیه داده ها درمحیط نرم افزار sPSS و مقایسه میانگین های مربوط به هرفاکتور بین مناطق باشدتهای چرایی مختلف توسط ازمون توکی صورت پذیرفت نتایج تجزیه واریانس دوطرفه و ازمون توکی نشان داد بین مناطق بحرانی و مرجع تفاوت معنی داری ازنظر فاکتورهای مورد بررسی وجود ندارد اما درمنطقه کلید مقادیر کربن الی درصد ماده الی و نیتروژن کمتر ازمناطق مرجع و بحرانی است درحالیکه مقدار C/N بیشتر ازدومنطقه دیگر می باشد به نظر می رسد بااعمال چرای سبک تا متوسط درمنطقه مورد نظر بتوان ضمن بهره برداری ازعلوفه تولیدی مرتع به هدف حفظ کربن و ماده الی خاک نیز نائل شد

ارنجان، شدت چرا، کربن آلی، ماده آلی، نیتروژن ، C/N