زینب منصوری زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج،
خدابخش پناهی کردلاغری - عضو هیات علمی بخش زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج،

رشد روز افزون جمعیت جهان ، همگام با گسترش فعالیت های کشاورزی و صنعتی در جهت افزایش تامین مواد غذایی از یک سو و خشکسالی های پی در پی در سال های اخیر از سوی دیگر، موجب شده است که منابع موجود آب شیرین دراکثر کشورهای واقع در کمربند مناطق خشک به اوج بهره برداری خود برسد و بالطبع فشار بیش از اندازه به منابع آب وارد آید )اروندی و مقدس، 1371 ( . یکی از راهکارهایی کهبسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای خاورمیانه، در قرن اخیر برای مقابله با مشکل کم آبی برگزیده اند، استفاده از آبهای غیر متعارف جهت مصارفی است که نیاز به آب با کیفیتخوب ندارد. درچین 3 میلیون هکتار از اراضی حواشی شهرها، 370 هزار هکتار از زمینهای اطراف شهرها در مکزیک، 11 هزار هکتار از مزارع در شیلی و حدود ده هزار هکتار از دشتهایمجاور شهر ملبورن در استرالیا با استفاده از پساب شهری آبیاری می شوند )ملکوتی، 1373 (. در این رابطه پسکاد بیان می کند که بهترین شیوه دفع فاضلاب پس از انجام مراحل.) قراردادی تصفیه، کاربرد آن در کشاورزی است )پسکاد، 11120 درصد ناخالصی / 11 درصد آب و 1 / پسابهای خانگی از 1 که عمدتا مواد جامد معلق، کلوئیدی و معلق هستند، تشکیل شده است. گازها و میکروارگانیزمها و سایر موارد نیز بخش بسیار اندکی از پسابها را تشکیل می دهند )ندافی و نبی زاده، .)1371 از نظر غذایی پساب حاوی سه عنصر ضروری N,P,Kمی باشد و علاوه بر آن عناصر ریزمغذی لازم برای رشد گیاهاننیز اغلب در پساب وجود دارد. وجود این عناصر در پساب از مزایا و فاکتور های استفاده از پساب در کشاورزی تلقی می شود و صرفه جویی قابل توجهی در مصرف کودهای شیمیایی درمقابل استفاده از پساب صورت می پذیرد. مقدار ازت و پتاسیم موجود در پساب غالبا نیاز گیاهان به این عناصر را طی دوره رشد براورده می نماید و مقدار فسفر بیشتر از نیاز گیاهانمی باشد که مشکلی از این نظر به وجود نمی آید. اما در بعضی مواقع N و K موجود در پساب بیشتر از حد مورد نیاز گیاهان می باشد و بنابراین باعث رشد بیش از حد، تأخیر در زمان؛ رسیدن و کاهش کیفیت محصول می شود )السالم، 1111 ؛ اسانو و همکاران، 1197 ؛ پاپادوپلوس و استیلیانو، 1199 .) پاپادوپلوس و استیلیانو، 1111